Juszowice - powiat lubiński

vor 1945 Jauschwitz - Kreis Lüben

Pozostałość bramy wjazdowej do dawnego majątku oraz fragment istniejącej jeszcze zabudowy gospodarczej. Zdjęcia wykonane latem oraz wczesną wiosną 2012 roku.

Zabudowa gospodarcza dawnego majątku - widok od południa.

Góra Venus - 185 metrów wysokości.

Grób niemieckiego żołnierza.

Budynek dawnej sprzed 1945 roku gospody, także w latach 1945 - 1965.

Przydrożny kamień z pozostałościami napisów.

Juszowice

1.1. Dawne nazwy miejscowości.

Jusino – 1580 r., Jauschwitz – 1789 r. i później do 1945 r. Odtąd – Juszowice.

1.2. Etymologia i nazwy wsi.

Wg Rosponda nazwa brzmiała pierwotnie Juszyno. Potem otrzymała końcówkę – owice; z tej formy została zgermanizowana (końcówka –witz). Pochodzenia nazwy nie wyjaśnia. Być może patronimiczna.

1.3. Historia wsi i dóbr.

Z faktu istnienia we wsi dóbr rycerskich można zaledwie wnioskować o jej średniowiecznej metryce. Brak jednak stosownych dokumentów. Już w czasach nowożytnych, pierwszym znanym z nazwiska właścicielem był von Sommersfeld (1789 r.). Wiadomo również, iż wówczas znajdowała się we wsi siedziba szlachecka. W 1845 r. dobra należały do Arnolda (wywodzącego się zapewne z rodziny osiadłej w Pielgrzymowie, pod której kuratelą znajdowały się w latach 1742-60 dobra brodowskie). Wzmianka o wsi z 1818 r. mówi o istnieniu tu „zamku”. W latach 1876 – ok. 1894 jako właściciel figuruje Heinrich August Reinholfd Hoffman, zaś w latach 1894 – 1917 Georg von Loeper. W 1917 r. dobra nabywa Edwin Bechstein, fabrykant fortepianów z Berlina, nie zatrzymując ich wszakże długo. Już bowiem w 1918 r. stanowią własność Wilhelma Güttlera, doktora praw, który zakupuje równocześnie dobra w pobliskich Rynarcicach. Wilhelm Güttler jest zarazem ostatnim przedwojennym właścicielem Juszowic.

Do wsi, w której na przełomie XIX w. wykształciła się niewielka własność gminna, należą dwa młyny: Na zachód od jej zabudowań tzw. Dammühle oraz schowany głębiej w lesie tzw. Jauschwitzermühle. Przy leśnej drodze z Juszowic do Rynarcic, w pewnym jednak oddaleniu, znajdował się kolejny tzw. Panstermühle, lecz tylko pojedyncze źródła wskazują na jego przynależność do wsi.

1.4. Układ przestrzenny wsi.

W Juszowicach nigdy nie wykształcił się jakiś konkretny układ. Mimo istnienia szlacheckiego folwarku (który mógł być zakodowany jedynie na wschodnim krańcu wsi, na północ od głównej drogi wiejskiej), były i nadal są niewielką osadą o zabudowie luźno rozproszonej wzdłuż tejże drogi. Zabudowa jest w znacznej mierze zdegradowana. Nie przewiduje się dla niej stref ochrony. Na ochroną zasługują natomiast opuszczone w chwili obecnej zabudowania wspomnianego Dammmühle na zachód od wsi (strefa „K” ochrony krajobrazowej). Jauschwitzermühle, nie istnieje, zaś czytelne są pozostałości po Pasnstermühle (przy drodze leśnej do Rynarcic) w postaci obmurowań młynówki.

2. Strefy ochrony konserwatorskiej oraz wykaz elementów objętych ochroną konserwatorską

2.1. Strefy ochrony konserwatorskiej
Wyznaczono strefę „K” ochrony krajobrazu dla młynów wodnych w zachodniej części wsi
2.2. Stanowiska archeologiczne
Obszar AZP 72-21
454. punkt osadniczy chronologia: XIV-XV wiek, stanowisko numer 12/21
455. ślad osadnictwa, chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 1/9
456. ślad osadnictwa, chronologia: II okres epoki brązu – okres halsztacki, stanowisko numer 6/10
457. cmentarzysko szkieletowe, chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 8/11
458. ślad osadnictwa, chronologia: II okres epoki brązu – okres halsztacki, punkt osadniczy, chronologia: XIV-XV wiek,

stanowisko numer 4/12
459. grodzisko? chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 6/13
460. ślad osadnictwa, chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 3/14
461. ślad osadnictwa, chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 7/15
462. cmentarzysko szkieletowe, chronologia: późne średniowiecze, stanowisko numer 9/16
463. ślad osadnictwa, chronologia: II okres epoki brązu – okres halsztacki, stanowisko numer 2/17
464. ślad osadnictwa, chronologia: II okres epoki brązu – okres halsztacki, stanowisko numer 10/18
465. punkt osadniczy , chronologia: pradzieje, ślad osadnictwa, chronologia: XIV-XV wiek, stanowisko numer 11/19
466. ślad osadnictwa, chronologia: pradzieje, ślad osadnictwa, chronologia: XIV-XV wiek, stanowisko numer 12/20

Źródło - http://www.rudna.pl

Tomasz  Mietlicki    e-mail  -  itkkm@o2.pl