Dolny Śląsk - dziedzictwo przeszłości utrwalone w zabytkach
Niederschlesien - die Erbschaft der Vergangenheit in Denkmälern verewigt
Lower Silesia - inheritance of the past in remains
Przychowa - powiat lubiński
vor 1945 Preichau - Kreis Wohlau
Kościół filialny pw. św. Wawrzyńca
Przypuszczalnie pierwszy, drewniany kościół pw. Najświętszej Marii Panny w Przychowej zbudowano około 1208 – 1209 roku. Potwierdzeniem tego może być dokument wystawiony w 1210 roku przez biskupa wrocławskiego Wawrzyńca, w którym wymieniony został kapłan z Przychowy - Mateusz. Zresztą właśnie tenże biskup Wawrzyniec, według starych tradycji, był fundatorem tutejszego kościoła, który uważany jest za jeden z najstarszych w diecezji. Z podań tych wynika, iż w 1230 roku biskup ten założył w Przychowej letnią rezydencję biskupią, otoczoną licznymi ogrodami oraz sadami. Zaiste miejsce, w którym wybudowano kościół oraz rezydencję biskupów wrocławskich, jest do tego najodpowiedniejsze –na naturalnej, dość wysokiej, nadodrzańskiej skarpie, skąd roztacza się wspaniały widok na otaczającą ze wszech stron okolicę. Faktem jest, że kościół ten wraz z pałacem oraz przynależnymi dobrami należał do biskupów wrocławskich aż do 1810 roku, tj. do czasu kasaty majątku kościelnego przez rząd pruski. Obecny kościół jest gotycką, zorientowaną budowlą wzniesioną z kamienia i cegły na rzucie prostokątnym. Jest to obiekt jednonawowy, z wyodrębnionym i trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Świątynia wzmocniona jest licznymi przyporami. Otwory okienne i główny portal wejściowy są o wykroju pełnym. Cały obiekt kryty jest dwuspadowymi dachami ceramicznymi. Na osi fasady zachodniej znajduje się masywna, kwadratowa wieża zwieńczona stromym, wysokim hełmem ostrosłupowym. We wnętrzu kościoła zachowały się cenne zabytki z okresu przebudowy świątyni w 1713 roku. Należą do nich: rokokowy ołtarz, wypełniający całą wschodnią ścianę prezbiterium, prospekt organowy oraz ambona ze wspaniałymi rzeźbami figuralnymi na baldachimie. Na uwagę zasługują także wspaniałe witraże.
Tekst umieszczony za zgodą autora z publikacji - Świątynie powiatu lubińskiego. Henryk Rusewicz, Lubin 2006
Wnętrze kościoła p.w. św. Wawrzyńca.
Dzwon na wieży, mechanizm zegarowy oraz stare organy.
Bramy w okalającym kościół murze. Ostatnia na wykazanych fotografiach została częściowo rozebrana dla umożliwienia przejazdu pojazdom strażackim w czasie pożaru kościoła w latach 80 - tych XX wieku.
Cmentarz w otoczeniu kościoła.
Wejście do świątyni, kamienna chrzcielnica, archiwalna fotografia oraz pozbawione napisów epitafium.
Budynek sąsiadujący z murem kościelnym oraz zegar na wieży.
Obok kościoła, na niewielkim wzniesieniu usytuowana była kiedyś plebania. Częściowo zniszczona w czasie II wojny światowej, później została całkowicie rozebrana. Zachowane fragmentarycznie są tylko piwnice do których wejście widoczne jest na ostatniej fotografii.
Tuż obok plebani a w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajdowała się kiedyś także szkoła katolicka po której nie pozostał najmniejszy ślad.
Pozostałość folwarku należącego do kościoła (do 1810 roku) usytuowanego w pobliżu tego obiektu.
Biskup wrocławski Wawrzyniec założył w 1230 roku (po ufundowaniu kościoła) w Przychowej letnią rezydencję otoczoną licznymi i rozległymi ogrodami i sadami. Miejsce wypoczynku stanowił pałac. Po dawnych ogrodach i sadach oraz pałacu nie zachował się żaden ślad. Pozostało jedynie obsadzenie (lipy i kasztanowce) dwóch dróg. Dziś w sąsiedztwie uszkodzonego w czasie II wojny światowej pałacu i później całkowicie rozebranego postawiono wiatę dla strudzonych rowerzystów. Obok tablica informacyjna Fundacji Ekologicznej Ziemi Legnickiej "Zielona Akcja" Propagowanie tego typu dziedzictwa kulturowego nie należy do zadań i celów Fundacji. Więc ani jednego słowa o istniejącej tuż za wiatą w latach 1230 - 1810 biskupiej rezydencji (w latach 1810 - 1945 obiekt w rękach prywatnych). Pozostałość pałacu to liczne zwałowiska gruzu porośnięte już trawą, krzakami i drzewami oraz palenisko widoczne na zdjęciu z ułożonych kamieni, będących budulcem ścian rezydencji.
Z budynków gospodarczych obok pałacu zachował się do dnia dzisiejszego (2015 rok) zaledwie jeden obiekt.
Archiwalne widokówki i zdjęcia
Historische Ansichtskarten und Fotos
Śląsk - Dolny Śląsk - Schlesien - Niederschlesien - Silesia - Zabytki Dolnego Śląska
Będę wdzięczny za wszelkie informacje o historii miejscowości, ciekawych miejscach oraz za skany archiwalnych widokówek lub zdjęć.
Wenn Sie weitere Bilder oder Ortsbeschreibungen zu dem oben gezeigten Ort haben sollten, wäre ich Ihnen über eine Kopie oder einen Scan sehr dankbar.
Tomasz Mietlicki e-mail - itkkm@o2.pl