Dolny Śląsk - dziedzictwo przeszłości utrwalone w zabytkach

Niederschlesien - die Erbschaft der Vergangenheit in Denkmälern verewigt

Lower Silesia - inheritance of the past in remains


 

Tymowa - powiat lubiński

vor 1945 Thiemendorf - Kreis Wohlau

 

       

Kościół pomocniczy pw. Matki Bożej Królowej Świata (wcześniej Najświętszej Marii Panny)

Najprawdopodobniej kościół tutaj istniał już przed rokiem 1300, kiedy to osada należała do cystersów z klasztoru w Lubiążu. Mieli oni tutaj swoje dobra aż do 1810 roku. Pierwsza oficjalna wzmianka o miejscowym kościele pochodzi z wykazu dziesięcin nuncjusza Galharda z 1335 roku. Około 1530 roku protestanci przejęli świątynię. Poddano ją wówczas przebudowie. W 1680 roku kościół powrócił do katolików, ale taki stan trwał tylko do 1708 roku. Na mocy konwencji podpisanej przez cesarza austriackiego i króla szwedzkiego w 1707 roku w Altranstädt, kościół w 1708 roku przejęli ponownie protestanci i w ich posiadaniu był do końca drugiej wojny światowej. W trakcie działań wojennych świątynia nie odniosła żadnych poważniejszych uszkodzeń. Jednak z opuszczonego obiektu zabrano i wywieziono dużo wartościowych elementów wyposażenia, m.in. wspaniały ołtarz szafkowy z początku XVI wieku. W chwili obecnej znajduje się on w drewnianym kościółku we wsi Żelechów, w powiecie Dąbrowa Tarnowska. Obecnie jest to jednonawowy, orientowany, gotycki obiekt murowany z kamienia i cegły, wzniesiony na rzucie prostokątnym z wyodrębnionym, prostokątnym prezbiterium. Nawa nakryta jest płaskim, drewnianym stropem, polichromowanym w początku XVII wieku, natomiast prezbiterium zwieńczone jest wspaniałym stropem gwiaździstym. Na osi fasady zachodniej znajduje się prostokątna wieża, dobudowana do nawy w XV wieku. Nakryta jest ona wysokim, łamanym, ostrosłupowym hełmem. Korpus główny i prezbiterium pokryte są dwupołaciowymi dachami ceramicznymi. Okna świątyni mają wykrój ostrołukowy, podobnie jak dwa portale wejściowe. Obiekt jest wzmocniony licznymi przyporami. W skromnym wnętrzu świątyni zachowało się kilka ciekawych elementów wyposażenia, m.in. dwie piękne drewniane rzeźby gotyckie z końca XV wieku, barokowy ołtarz z początku XVIII wieku oraz chrzcielnica z początku XVII wieku.

Tekst umieszczony za zgodą autora z publikacji - Świątynie powiatu lubińskiego. Henryk Rusewicz, Lubin 2006


        

Wejścia do świątyni.

                 

Pod otaczającym kościół murze odnaleźć można elementy nagrobne starego cmentarza, pierwotnie okalającego świątynię.

           

Dom w sąsiedztwie kościoła oraz otaczający kościół mur.

Budynek obecnej plebani.

         

Freski na ścianach wewnętrznych kościoła.

Zachowane epitafium we wnętrzu świątyni.

  

Archiwalne fotografie kościoła p.w. Matki Bożej Królowej Świata.

Ołtarz szafkowy z początku XVI wieku. W chwili obecnej znajduje się on w drewnianym kościółku we wsi Żelechów, w powiecie Dąbrowa Tarnowska.


                 

            

Kościół parafialny pw. Matki Bożej Bolesnej

Po ponownym przejęciu, w 1707 roku miejscowego kościoła przez ewangelików, z inicjatywy lubiąskich cystersów w 1708 roku rozpoczęto budowę nowej świątyni dla katolików, którą ukończono już w roku następnym. Kościół był poddany gruntownej restauracji w XIX wieku. Jest to jednonawowa, orientowana budowla o konstrukcji szkieletowej, założona na rzucie prostokąta, z niewyodrębnionym prezbiterium. Wszystkie otwory architektoniczne budowli mają wykrój prostokątny. Świątynia nakryta jest gontowym dachem mansardowym z niewielką, czworoboczną sygnaturką, zwieńczoną ostrosłupowym hełmem krytym blachą. Od strony południowej do korpusu kościoła dobudowano prostokątną zakrystię, zaś od strony zachodniej podobną w kształcie kruchtę. We wnętrzu kościoła zachowało się kompletne wyposażenie z okresu jego budowy. Na wyróżnienie zasługuje piękny strop świątyni, z zachowanymi fragmentami barokowej polichromii z początku XVIII wieku. Ponadto godne uwagi są: późnobarokowy prospekt organowy i kamienna chrzcielnica oraz równie interesująca Pieta. Szczególne miejsce wśród zachowanego wyposażenia świątyni zajmuje pięknie wykonany drewniany ołtarz z obrazem pędzla Franciszka Liszki, zięcia słynnego śląskiego malarza, Michała Willmanna.

Tekst umieszczony za zgodą autora z publikacji - Świątynie powiatu lubińskiego. Henryk Rusewicz, Lubin 2006

      

Kościół parafialny Matki Boskiej Bolesnej -  jego wnętrze przed 1945 rokiem i współcześnie.

     

        

                 

                 

Na przykościelnym, prostokątnym cmentarzu zachowały się w niezłym stanie liczne kamienne nagrobki sprzed 1945 roku. Przed wejściem na teren kościelny od strony zachodniej znajduje się wykonana w piaskowcu rzeźba św. Jana Nepomucena, patrona miejsc zagrożonych powodzią.

  

Św. Jan Nepomucen przed kościołem p.w. Matki Bożej Bolesnej oraz drewniany krzyż w pobliżu.


                

Dawna katolicka oraz ewangelicka szkoła. Budynki w miejscowości oraz wjazd do Tymowej od strony Ścinawy.


     

Pomnik poległych w wojnie 1914 - 1918, żołnierzy pochodzących z Tymowej.


Na wschodnim końcu miejscowości przy drodze do Ścinawy, znajdują się dwa krzyże pokutne, o jednym ramieniu poziomym każdy. Wiąże się z nimi legenda o dwóch braciach.


     

Dwór oraz zabudowa dawnego folwarku w Tymowej.


 

Według legendy to jest odcisk stopy św. Jadwigi.



       

Kościół parafialny Matki Boskiej Bolesnej, stary cmentarz w jego otoczeniu oraz św. Jan Nepomucen przed kościołem.

Kościół p.w. Matki Bożej Królowej Świata.

Autor fotografii Eckhard Huth z Drezna.



 

Archiwalne widokówki i zdjęcia

Historische Ansichtskarten und Fotos

           

             


Śląsk - Dolny Śląsk - Schlesien - Niederschlesien - Silesia - Zabytki Dolnego Śląska

Będę wdzięczny za wszelkie informacje o historii miejscowości, ciekawych miejscach oraz za skany archiwalnych widokówek lub zdjęć.

Wenn Sie weitere Bilder oder Ortsbeschreibungen zu dem oben gezeigten Ort haben sollten, wäre ich Ihnen über eine Kopie oder einen Scan sehr dankbar.

Tomasz  Mietlicki    e-mail  -  itkkm@o2.pl