Wądroże - powiat lubiński

vor 1945 Wandritsch - Kreis Wohlau

Kościół o zgrabnej, nowoczesnej bryle zlokalizowany jest na obszernym placu w centralnej części osady. Został wzniesiony w latach 1990 – 1996 wspólnym wysiłkiem miejscowych wiernych i parafii p.w. Świętej Trójcy w Rudnej. Uroczystego poświęcenia świątyni dokonał 5 kwietnia 1997 roku ks. biskup Tadeusz Rybak.

Dwór - dawny schloss w Wądrożu oraz zabudowa gospodarcza dawnego majątku.

Dawne budynki szkole to obecnie własność prywatna.

Wądroże

1.1. Dawne nazwy wsi.

Wandritsch – 1787r., 1818, 1845r. oraz później – do 1945r. Odtąd – Wądroże.

1.2. Etymologia nazwy wsi.

Bliżej nieznana.

1.3. Historia wsi i dóbr.

O najdawniejszych dziejach Wądroża poza faktem istnienia tu dóbr rycerskich niewiele wiadomo. We wsi znajdowały się, co jest udokumentowane począwszy od czasów nowożytnych, dwa folwarki, przy czym jeden z nich z całą pewnością należał do wspomnianych dóbr. Właściciele majątku znani są z nazwiska od około połowy XVII w.

Pierwszym z nich był von Canitz; z rąk tej rodziny drogą koligacji małżeńskich przeszedł w posiadanie von Strbenskich ( w 1878 r. jest wymieniona nieznanego imienia pani von Strbenski). Rodzina ta utrzymała dobra do 1789r. Im także przypuszczalnie należałoby zawdzięczać wzniesienie tu siedziby, zapewne przy folwarku, w północno-zachodniej części wsi, określanej przez Fischera w 1818r. jako ‘’Schloß’’. W 1789r. majątek stał się własnością von Schweinitzów. W 1845r. należały do tego samego radcy von Schweinitza, który posiadał również Starą Rudną, w 1876r.- do Hansa Louisa Hugona von Schweinitza. Nie wiadomo, jak długo pozostawały w jego rękach; w każdym razie na pewno do 1863r. W 1886r. spisy adresowe dóbr wymieniają Hugona von Schweinitza i stan ten trwa do około 1909r. Następnym i zarazem ostatnim posiadaczem z rodu von Schweinitz był Johannes. Za jego czasów część dóbr (375 ha) oddano w dzierżawę Reinholdowi Preitzowi z Toszowic. Około 1930r. dobra zostały ostatecznie podzielone na rzecz Śląskiego Towarzystwa Ziemskiego.

1.4. Układ przestrzenny wsi.

Wądroże jest przykładem wsi wielodrożnej, której układ wykształcić się mógł pierwotnej ulicówki. Główna droga wiejska biegnąca na linii wschód-zachód przechodzi przez wieś tworząc trzykrotne zakręty przecinając majdan gospodarczy folwarku w południowej części miejscowości. Natomiast drugi folwark położony na północno - zachodnim krańcu zamknięty był od północy wspomnianą siedzibą właścicieli dóbr. Miała ona prostokątny rzut z takim że ryzalitem na osi w północnej elewacji. Jest ów rzut czytelny na mapie z 1933r. W obrębie tego folwarku znajdują się obiekty gospodarcze stanowiące przykłady dobrej klasy budownictwa (na ich elewacjach daty 1863 i 1900r. oraz inicjały właścicieli : H.v.Schweinitz i H.v.S.) Większość zabudowy jest zdegradowana.

Nie przewiduje się stref ochrony.

1.5. Tabelaryczne zestawienie danych statystycznych.

2. Wykaz zabytków architektury i budownictwa
Budynek stacji transformatorowej
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 14
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 15
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 16
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 17
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 18
Dom mieszkalno-gospodarczy nr 36
2.3. Stanowisko archeologiczne
386. osada chronologia: średniowiecze XVI-XV wiek
387. osada chronologia: średniowiecze XVI-XV wiek
388. osada chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: wczesne średniowiecze
Ślad osadnictwa chronologia: późne średniowiecze
389. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze 2 połowa XIII-XIV w.
390. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Osada chronologia: średniowiecze XIII-XIV w.
391. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
392. osada kultury przeworskiej chronologia: II-I wiek p.n.e.
Osada chronologia: pradzieje
393. osada chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
394. osada kultury łużyckiej
Osada kultury przeworskiej
Osada chronologia: pradzieje
Osada chronologia: XIV-XV w.
395. osada kultury przeworskiej chronologia: okres wpływów rzymskich (pózny)
Osada chronologia: pradzieje
Osada chronologia: wczesne średniowiecze
Osada chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
396. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
397. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
398. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: wczesne średniowiecze
399. Ślad osadnictwa chronologia: wczesne średniowiecze X-XI w.
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
400. Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIV-XV w.
401. osada kultury łużyckiej
Osada chronologia: późne średniowiecze
402. osada kultury łużyckiej
Ślad osadnictwa chronologia: późne średniowiecze
403. Ślad osadnictwa chronologia: pradzieje
Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze
404. Ślad osadnictwa chronologia: średniowiecze XIII-XIV w.
405. ślad osadnictwa chronologia: XIII-XIV w.

Źródło - http://www.rudna.pl