Drogomil - powiat nowosolski

vor 1945 Nenkersdorf - Kreis Glogau

DROGOMIL
gm. Bytom Odrzański

Nenkerzdorff (1360)
Neckersdorf (1535)
Nenkersdorf (1936)
Jastrzębowo (1945)

Geneza wsi Drogomil sięga prawdopodobnie XIII wieku. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1305 r., w tym czasie Drogomil wchodził w skład dóbr biskupa wrocławskiego. Według historyków nazwa miejscowości pochodzi od imienia kasztelana bytomskiego lub biskupa wrocławskiego Nenkera. Po podziale księstwa głogowskiego w 1360 r. na część książęcą i królewską, Drogomil znalazł się w rękach księcia głogowskiego. W 1535 r. wymienia się jako właściciela wsi Hansa v. Brauna. W 1603 r. Drogomil zakupił za kwotę 24000 talarów Georg v. Schönaich, który rozbudował miejscowy folwark. Po wojnie trzydziestoletniej część dóbr Schönaichów przejęli głogowscy jezuici. Dopiero po stuletnich zabiegach (1759 r.) udało się rodzinie książęcej z Siedliska odzyskać utracone posiadłości, w tym również Drogomil. Jeszcze w średniowieczu część mieszkańców wsi zajmowała się przewoźnictwem – w pobliżu wsi znajdowała się przeprawa przez Odrę. Z nadodrzańskich lasów pozyskiwano drewno, głównie budowlaną dębinę. W 1667 r. wymienia się we wsi młyn wiatrowy. W 1791 r. wzmiankowana jest siedziba pańska, folwark i 243 mieszkańców. W 1813 r. większość zabudowy wsi spłonęła. Po 1844 r. we wsi znajdowało się 38 domostw, folwark, wiatrak, kuźnia oraz owczarnia na 1500 owiec – wieś liczyła 319 mieszkańców (166 katolików). Nad Odrą znajdowała się przystań dla łodzi (10 przewoźników), na okolicznych wzgórzach uprawiano winorośl. W II połowie XIX w. nad rzeką wybudowano nabrzeże dla barek, uruchomiono cegielnię i cukrownię. W końcu wieku w okolicach wsi wydobywano węgiel brunatny, przeprowadzono również linię kolejową relacji Nowa Sól – Głogów. W latach 30. XX w. w pobliżu Drogomila wybudowano kilka żelbetowych schronów, wchodzących w skład Pozycji Środkowej Odry. Miejscowy majątek ziemski został wydzierżawiony Alfredowi Schade, który pozostawał zarządcą do 1945 r. W okresie II wojny światowej we wsi przebywało kilkudziesięciu jeńców francuskich i radzieckich, którzy pracowali u niemieckich gospodarzy. 13 lutego 1945 r. na wysokości Drogomila doszło do niewielkiej potyczki żołnierzy niemieckich z posuwającymi się od strony Głogowa Rosjanami. Po wojnie położoną nad Odrą cukrownię i cegielnię rozebrano (akcja pozyskiwania cegły na odbudowę Warszawy). W pierwszych latach powojennych Drogomil przynależał administracyjnie do powiatu głogowskiego. W końcu XX stulecia wieś otrzymała wodociąg, w 2000 r. znajdowało się tu 28 domostw zamieszkanych przez 124 osoby.

Tekst za zgodą wydawcy z publikacji: Tomasz Andrzejewski, Miejscowości powiatu nowosolskiego. Rys historyczny, Nowa Sól 2004.

Widok na miejscowość. Ostatnia współczesna fotografia przedstawia miejsce po pomniku upamiętniającym żołnierzy poległych na frontach I wojny światowej pochodzących z Drogomila. Na końcu pomnik sprzed 1945 roku.

Budynek mieszkalny w dawnym majątku na fotografii z 2011 roku oraz na zdjęciu wykonanym kilka lat wcześniej oraz obecny wygląd dziedzińca folwarcznego.  Dwór w majątku w Drogomilu został rozebrany w latach powojennych. Po budynkach gospodarczych pozostał jeden opuszczony obiekt.

Droga dojazdowa do miejsca byłej cukrowni w Drogomilu. Wszystkie jej budynki zostały niemal całkowicie rozebrane.

Budynek przy przedwojennej przeprawie promowej oraz rzeka Odra.

Panorama miejscowości i budynek mieszkalny w sąsiedztwie przejazdu kolejowego w drodze do miejscowości Bodzów.

Dokładne miejsce po zlikwidowanym małym cmentarzu figurującym na niemieckim mapach sprzed 1945 roku.