Lubieszów - powiat nowosolski

vor 1945 Liebschütz - Kreis Freystadt

Założenie dworsko-folwarczno-parkowe usytuowane jest na południowym skraju miejscowości, po południowej stronie drogi prowadzącej z Nowej Soli do Studzieńca. Dwór zlokalizowany w zachodniej części założenia, od wschodu graniczy z prostokątnym podwórzem zamkniętym od południa i północy zabudową mieszkalno-gospodarczą. Od południa sąsiaduje z parkiem, od zachodu z budynkiem gospodarczym, od północy z budynkiem mieszkalnym oraz murowanym z cegły i kamienia ogrodzeniem mieszczącym główny wjazd. Obecnie budynek jest użytkowany i pełni funkcję mieszkalną.

Wieś wymieniona była po raz pierwszy w źródłach historycznych w 1305 roku, jako Lubzna. Od połowy XV wieku dobra należały do rodu von Reiche. W 1671 roku właścicielką Lubieszowa była Anna von Schmolke z domu Brausin, a po niej majątek objął Joachim Friedrich von Schmolke. Kolejnym właścicielem wsi był Karl Siegmund von Stössel wymieniany w latach 1718 i 1727 w spisach dóbr ziemskich. W 1791 roku Lubieszów należał do hrabiego von Kalkreuth z Podbrzezia Dolnego. Według opisu we wsi znajdował się wówczas folwark. Od połowy XIX stulecia majątek często zmieniał właścicieli – w 1868 roku posiadaczem majątku był Jung, w 1870 roku baron von Knobelsdorf z Buchałowa, 1876 roku Otto von Reiche. Prawdopodobnie z jego inicjatywy zbudowano rezydencję, którą otoczono parkiem. Posiadłość pozostała w rękach Otto von Reiche do 1910 roku. Począwszy od drugiej dekady XX wieku dobra należały do Wernera Ritsch, następnie w 1912 roku do rodziny von Unruh, w 1919 roku do Rudolpha Fritz. Na początku lat trzydziestych XX wieku prawo własności nabył Wilhelm Koenig i w jego rękach posiadłość pozostała do 1945 roku. Po wojnie majątek przejął Skarb Państwa, a następnie zorganizowano w nim PGR. W czasie funkcjonowania PGR w dworze urządzono mieszkania dla pracowników. Budynek poddany został remontowi, w trakcie którego zlikwidowano drewniany ganek przed głównym wejściem, zastępując go murowanym. Nad gankiem umieszczono balkon i wykonano drzwi w środkowej osi.

Dwór zbudowany został na przełomie XIX i XX wieku. Budynek nie posiada wyraźnych cech stylowych. Korpus główny wzniesiony jest na planie prostokąta, ze skrzydłami bocznymi założonymi również na rzucie prostokąta. Skrzydła boczne cofnięte w stosunku do lica głównej części. Fasada zwrócona jest w kierunku południowym. Bryła korpusu dwukondygnacyjna, przekryta jest dwuspadowym dachem ustawionym szczytem do fasady, w partii skrzydeł bocznych jednokondygnacyjna z dachem dwuspadowym ustawionym kalenicowo do fasady. Dach wysunięty, wsparty na kroksztynach, w szczytach dekorowany snycerką. Budowla w całości posadowiona jest na wysokich piwnicach. Fasada symetryczna, w korpusie trzyosiowa i dwa razy dwuosiowa w skrzydłach bocznych. Dawne wejście główne umieszczone jest w osi korpusu, w murowanym ganku z oknami, poprzedzonym prostymi schodami prowadzącymi do ogrodu. Nad gankiem znajduje się balkon. Elewacje skrzydeł bocznych i korpusu od strony północnej artykułowane są gzymsami: cokołowym, kordonowym, podokiennym i oddzielającym poddasze. Otwory okienne skrzydeł ujęte są w profilowane opaski zwieńczone prostym naczółkiem wspartym na konsolach. Pozostałe elewacje opracowane zostały analogicznie. Z tym, że przy elewacji zachodniej umieszczony jest ryzalit na planie pięciobocznym, a przy elewacji wschodniej umiejscowione jest wejście boczne z dostawionym drewnianym gankiem ze schodami, wspartym na filarach dekorowanym snycerką. Pierwotnie przyziemie wszystkich elewacji było boniowane. Obecnie boniowanie zachowane jest częściowo. We dworze zachowało się w większości oryginalne wyposażenie i wystrój w postaci stolarki okiennej i drzwiowej, posadzki ceramicznej i drewnianej oraz wystroju sztukatorskiego.

Małgorzata Lisiecka
Źródło:
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"