Dolny Śląsk - dziedzictwo przeszłości utrwalone w zabytkach

Niederschlesien - die Erbschaft der Vergangenheit in Denkmälern verewigt

Lower Silesia - inheritance of the past in remains

ŻUKÓW
gm. Nowe Miasteczko

Suchow (1295)
Suckau (1791)
Żukowo (1945)

Wieś posiada metrykę średniowieczną, powstała prawdopodobnie w II poł. XIII w. Pierwsze wzmianki o miejscowości pojawiły się w 1295 r. Z 1314 r. pochodzi wzmianka o miejscowym młynie, który zakupiła od braci Buntenese, Katherina von Borna. W 1421 r. mieszkańcy zobowiązani byli do płacenia czynszu na rzecz kolegiaty głogowskiej. Około 1444 r. wymienia się właściciela wsi Nickela Suckaw. W 1465 r. Żuków wchodził w skład posiadłości ziemskich braci Melchiora, Balzera, Kaspara i Hansa von Glaubitz. W tym czasie wieś była częścią własności rycerskiej Miłakowa. W 1475 r. książę głogowski Henryk XI przekazał dobra miłakowskie Nickelowi von Schweidnitz z Bukowic. Około 1495 r. właścicielem Żukowa był Bernhard von Schweidnitz. W rękach miłakowskich Schweidnitzów pozostawał Żuków prawdopodobnie do śmierci Bernharda II. W 1561 r. posiadłość zakupił Fabian von Schönaich, który włączył wieś do swoich majątków. Po wojnie trzydziestoletniej dobra miłakowskie zalazły się w rękach głogowskich jezuitów (jako zastaw za niespłaconą przez Schönaichów kontrybucję wojenną). Dopiero w połowie XVIII w. udało się rodzinie książęcej z Siedliska odzyskać utracone dobra. Żuków już w średniowieczu słynął z młynarstwa, istnienie młynów wzmiankowano również później – w 1687, 1739 i 1783 r. – funkcjonowało tu 5 młynów wodnych. W 1791 r. wieś podzielona była na dwie części – w części należącej do von Schönaichów znajdowały się wspomniane młyny i zamieszkiwało 86 osób, w części rodziny von Logau mieszkało 47 osób i funkcjonowały 2 młyny. Około 1845 r. we wsi znajdowały się 24 domostwa, kuźnia, 4 młyny wodne, owczarnia; zamieszkiwało 194 osoby (80 katolików). Na początku XX w. uruchomiono w Żukowie zakład przetwórstwa drewna – później filia zakładów meblowych w Nowym Miasteczku. W czasie II wojny światowej przy zakładzie zorganizowano niewielkie jenieckie komando robocze, przetrzymywani w nim jeńcy francuscy i radzieccy zatrudniani byli głównie przy pracach leśnych. Po 1945 r. uruchomiono ponownie zakład meblowy, który funkcjonował do końca XX stulecia (oddział Zielonogórskiej Fabryki Mebli). We wsi wzniesiono kilka nowych zabudowań mieszkalnych, w końcu stulecia na potrzeby sakralne przebudowano miejscową remizę (kaplica Matki Boskiej Bolesnej – filia parafii w Miłakowie. W 2002 r. w Żukowie zamieszkiwało 270 osób i znajdowało się 26 gospodarstw rolnych.

Tekst za zgodą wydawcy z publikacji: Tomasz Andrzejewski, Miejscowości powiatu nowosolskiego. Rys historyczny, Nowa Sól 2004.

Zabudowa mieszkalno - gospodarcza dawnego majątku w Żukowie.

Kaplica p.w. Matki Boskiej Bolesnej powstała w wyniku przebudowy starej remizy strażackiej.

Budynek mieszkalny obok dawnych zakładów przetwórstwa drewna.

Archiwalne widokówki i zdjęcia

Historische Ansichtskarten und Fotos

Wenn Sie weitere Bilder oder Ortsbeschreibungen zu dem oben gezeigten Ort haben sollten, wäre ich Ihnen über eine Kopie oder einen Scan sehr dankbar.

Tomasz  Mietlicki    e-mail  -  itkkm@o2.pl