Drzonków - powiat zielonogórski

vor 1945 Drentkau - Kreis Grünberg

Kościół p.w. Matki Bożej Ostrobramskiej, dzwonnica oraz Świetlica wiejska - dawna remiza strażacka.

Autor fotografii Eckhard Huth z Drezna.

Drzonków - Zespół dworsko-folwarczny

Zespół dworsko-folwarczny zlokalizowany jest w centralnej części wsi. Dwór zajmuje południową pierzeję obszernego podwórza zabudowanego z trzech stron budynkami gospodarczymi. Za dworem mieści się ogród, zaś po jego północnej stronie sad. Obecnie budynek pełni funkcję domu mieszkalnego.

Pierwsza pisana wzmianka o Drzonkowie pochodzi z 1305 roku, kiedy jego właścicielami była rodzina von Kittlitz. Już wówczas Drzonków był dużą wsią. W połowie XV wieku, von Kittlitz sprzedali część Drzonkowa rodzinie von Rothenburg. Od tego czasu wieś była podzielona pomiędzy dwóch właścicieli. W 1611 roku część wsi należącą do rodu von Kittlitz nabył Hans von Kalkreut, który krótko po tym odstąpił ją rodzinie von Knobelsdorff. W końcu XVII wieku jedna część wsi należała do Erdmana Christiana von Rothenburg, natomiast druga do Margarety von Knobelsdorff (z domu von Schenckendorf). W 1722 roku Drzonków uległ dalszemu podziałowi, kiedy to Siegfried von Unruh z Raculi wykupił kolejną część miejscowości. W 1743 roku dwie części Drzonkowa należały do Gottlieba von Gersdorf, natomiast trzecia do Gustawa Ernesta Prittwitza. Z kolei w 1768 roku jedną częścią władała Johanna Charlotta von Knobelsdorff, a drugą Ferdynand von Stoch. Scalenia górnej i dolnej wsi oraz znajdujących się w nich majątków dokonał graf Ludwig von Schlabrendorf, piastujący urząd Śląskiego Ministra ds. Zabudowy. Połączone części w 1782 roku sprzedał hrabinie Friderice von Cosel, wdowie po Fryderyku Auguście von Cosel, synu króla polskiego Augusta II Mocnego. Hrabina oprócz Drzonkowa nabyła także Zatonie. Wówczas majątki połączono w jeden klucz własności. Syn hrabiny, Gustaw Ernest, sprzedał dobra zatońsko-drzonowskie w 1791 roku Hansowi Sebastianowi von Johstonowi, który w następnym roku odstąpił majątki Ottonowi Gottliebowi von Raminowi. Od tego czasu posiadacze zmieniali się bardzo często zarabiając na transakcjach niemałe sumy.

Właściciele nigdy nie rezydowali w Drzonkowie. Istniejący dwór został wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku przypuszczalnie z przeznaczeniem na dom mieszkalny dla dzierżawcy majątku. Skromna rezydencja w stylu klasycystycznym, wzniesiona została na planie prostokąta, z fasadą zwróconą w kierunku zachodnim. Piętrowy, podpiwniczony budynek posiada wysokie poddasze użytkowe. Zwartą symetryczną bryłę nakrywa dach mansardowy, niegdyś z powiekami. Elewacja frontowa pierwotnie była dziewięcioosiowa. Jej część środkową podkreślał trzyosiowy ryzalit zwieńczony trójkątnym tympanonem. Wejście główne umieszczone w osi ryzalitu, zamknięte łukiem półokrągłym, poprzedzone zostało jednobiegowymi schodami. Drugie wejście umieszczone zostało w ostatniej osi od północy. Skromna dekoracja fasady ograniczona była do gładkich opasek okiennych. Pozostałe elewacje – ogrodowa, czteroosiowa oraz boczne, dwuosiowe – opracowane były analogicznie.

Po 1945 roku Drzonków został dość szybko zasiedlony osadnikami zza Buga i Wielkopolski. Dwór, pełniący funkcję mieszkalną, w ciągu 2. poł. XX wieku został poddany remontom. W ich wyniku przekształcono wnętrze oraz przebudowano całkowicie elewacje zewnętrzne dworu. Zlikwidowano okna dachowe, a pokrycie z dachówki ceramicznej karpiówki zastąpiono blachą. Prace prowadzone były bez zgody konserwatora. Wprowadzone przekształcenia zmieniły charakter obiektu, nadając mu cechy architektury współczesnej, co wpłynęło na umniejszenie wartości zabytku.

Maja Błażejewska
Źródło:
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"