Dolny Śląsk - dziedzictwo przeszłości utrwalone w zabytkach

Niederschlesien - die Erbschaft der Vergangenheit in Denkmälern verewigt

Lower Silesia - inheritance of the past in remains


 

Letnica - powiat zielonogórski

vor 1945 Lättnitz - Kreis Grünberg

 

Pałac w Letnicy.


   

kościół p.w. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza oraz płyta nagrobna na ścianie kościoła.

   

Kościół poewangelicki.

   

Dwór w Letnicy oraz kartusz herbowy.

           

Pomnik ofiar I wojny światowej - żołnierzy pochodzących z Letnicy.
 

Autor fotografii Eckhard Huth z Drezna.



 

Archiwalne widokówki i zdjęcia

Historische Ansichtskarten und Fotos

Friedrich Bernhard Werner - Ilustrowana Topografia Śląska z lat 1744-1768. Skan udostępnił autor strony: http://www.dokumentyslaska.pl/

Friedrich Bernhard Werner - Schlesische Bethäuser. Reprint von 1748 - 1752.

       


Letnica - Dwór

Dwór usytuowany jest na północno-wschodnim skraju wsi, po północnej stronie lokalnej drogi z Wilkanowa do Koźli. Położony w południowej części założenia dworsko-folwarczno-parkowego. Otoczony jest ze wszystkich stron parkiem, za którym od północnego zachodu rozciąga się podwórze gospodarcze z częściowo zachowaną zabudową. Budynek od przeszło dwudziestu lat użytkowany jest przez artystę plastyka, jako pracowania i mieszkanie.

Budowę pierwszego założenia dworsko-folwarcznego należy wiązać z postacią Christopha von Köslitz z Buchałowa – męża Margaret von Knobelsdorff, który w 1569 roku otrzymał Letnicę (niem. Lattnitz) w lenno. 20 grudnia 1601 roku część wsi z górnym folwakiem i nowym dworem przejął po jego śmierci Hans. W roku 1685 najmłodszy syn Hansa – Max von Köslitz sprzedał niedochodowy majątek za dziesięć tysięcy talarów Hansowi von Schenkendorf. Bezdzietny von Schenkendorf testamentem z dnia 30 czerwca 1692 roku ustanowił spadkobiercami dóbr letnickich braci Hansa i Sigmunda von Diebitsch z Narthen. W roku 1733, po spłaceniu brata, Hans Diebitsch przebudował renesansowy dwór, nadając mu formę barokową. Prace zakończono w 1735 roku, o czym świadczy zachowany do dziś na fasadzie kartusz herbowy rodziny von Diebitsch, opatrzony napisem „H E F V D 1735” (oznaczający inicjały Hans Ernst Freiherr von Diebitsch). We władaniu rodziny von Diebitsch Letnica była do roku 1797, gdy kupił ją Bojanowski z Nowego Kisielina. Od 1805 do 1930 roku dobra letnickie posiadała rodzina von Knobelsdorff, a po nich rodzina von Blomberg. W 2. poł. XIX wieku przekształcono bryłę, elewację i część wnętrz.

Dwór wzniesiony w 2. poł. XVI wieku w renesansowym stylu, przebudowany w 1735 roku otrzymał formę barokową. Dwukondygnacyjny budynek założony na planie prostokąta, nakryty był dachem łamanym. Dolną połać dachu przepruwały wystawki okienne. Elewację frontową w układzie wertykalnym dzieliło siedem osi. Trzy osie umieszczone w centralnej części fasady akcentował bogato zdobiony pseudoryzalit. W kondygnacji przyziemia ujęty był on boniowanymi pilastrami, zakończonymi na wysokości piętra głowicami oraz wieńczącą go w partii dachu attyką. Dzisiejszą klasycystyczną formę dworu ukształtowała ostatecznie przebudowa przeprowadzona w latach 80. XIX stulecia. Zmieniono wówczas wewnętrzny układ pomieszczeń oraz wygląd zewnętrzny obiektu. Zlikwidowano dach mansadrowy, wprowadzając w jego miejsce dwuspadowy z naczółkami. Szczyt pseudoryzalitu zastąpiono tympanonem. Przed głównym wejściem do budynku dostawiono przedsionek, którego górna partia stanowi balkon. Nad drzwiami prowadzącymi na balkon pozostawiono kartusz herbowy z motywami panoplii oraz herbem rodziny von Diebitsch. Na elewacjach pozostawiono obramienia okienne i bonie w kondygnacji przyziemia. Tak ukształtowany obiekt przetrwał bez większych zmian do dziś. Pozostałe elewacje posiadają skromniejsze podziały i detal, występujący w narożnikach w formie boniowania. Wewnątrz budowli w przyziemiu znajdują się pomieszczenia przekryte sklepieniami krzyżowymi i w piwnicach przesklepione kolebkowo. W części pomieszczeń odkryto barokowy wystrój malarski ścian.

Po zakończeniu II wojny światowej majątek przejął Skarb Państwa, oddając go w użytkowanie PGR. Do lat 60. XX stulecia w dworze mieściła się gminna szkoła podstawowa i biura PGR. Przez kolejne dwadzieścia lat obiekt pozostawał niezagospodarowany. Zdewastowany budynek wyremontowano w latach 1982-1985 i przeznaczono na mieszkanie społecznego opiekuna zabytków. Obecnie stanowi on własność Gminy Świdnica i pozostaje w użytkowaniu Stowarzyszenia Przyjaciół Gminy Świdnica.

Małgorzata Lisiecka
Źródło:
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"


Śląsk - Dolny Śląsk - Schlesien - Niederschlesien - Silesia - Zabytki Dolnego Śląska

Będę wdzięczny za wszelkie informacje o historii miejscowości, ciekawych miejscach oraz za skany archiwalnych widokówek lub zdjęć.

Wenn Sie weitere Bilder oder Ortsbeschreibungen zu dem oben gezeigten Ort haben sollten, wäre ich Ihnen über eine Kopie oder einen Scan sehr dankbar.

Tomasz  Mietlicki    e-mail  -  itkkm@o2.pl