Strona główna: http://www.niederschlesien.info

Hauptseite: http://www.niederschlesien.info

Rejów - powiat nowosolski

vor 1945 Rehlau früher Röhlau - Kreis Freystadt

REJÓW
gm. Nowe Miasteczko

Reyl (1426)
Rehel (1620)
Röhlau (1791)
Rehlau (1937)

Wieś Rejów powstała prawdopodobnie w XIII w. Z pierwszych zapisek źródłowych wynika, że w tym czasie (1266 r.) wieś znajdowała się w rękach kościelnych (klasztor augustianów w Nowogrodzie Bobrzańskim), a potem rycerza Piotra z Sobolic. Kolejnymi, wzmiankowanymi w 1426 r., właścicielami byli Maternus i Nikel Syfridi. W 1432 r. w dokumencie wystawionym przez kancelarię księcia głogowskiego wymienia się miejscowego sołtysa Jorge Scholcz. W średniowieczu sołtys, jako przedstawiciel właściciela ziemi, zajmował wysoką pozycję we wsi, posiadał największe gospodarstwo, zwolniony był z podatków, miał prawo do wyszynku, wypieku chleba i sprawował sądownictwo niższego stopnia. Zobowiązany był również do służby wojskowej. U schyłku średniowiecza w celu ograniczenia roli sołtysów miejscowa szlachta wykupywała ich urząd. Dziedziczni sołtysi z Rejowa, pomimo licznych zmian właścicieli wsi, pełnili swój urząd aż do połowy XIX w., a ich gospodarstwa mogły konkurować z niejednym majątkiem szlacheckim. W połowie XV w. Rejów, jako własność lenna należał do Merkila, Żyda z Głogowa. Po jego śmierci książę głogowski Henryk IX sprzedał wieś rodzinie von Lessnow. W 1501 r. wzmiankowany był miejscowy folwark. W tym czasie we wsi były tylko 2 wolne gospodarstwa (w tym jedno sołtysie) i młyn wiatrowy. Na pocz. XVI w. Rejów był własnością rodziny von Kottwitz z Solnik, potem kolejno władali wsią von Schenkendorffowie, Mates Heyder i Moritz von Tschammer. W 1568 r. Rejów zakupił Fabian von Schönaich, który włączył wieś do rozległego klucza dóbr siedlisko-bytomskich (na początku XVII w. otrzymały one status majoratu ziemskiego). W 1599 r. cesarz Rudolf II sprzedał położony w pobliżu Rejowa młyn wodny (Nattermülle) śląskiemu staroście solnemu Danielowi Preussowi (urząd solny mieścił się w Nowej Soli). Później w okolicach funkcjonowały jeszcze dwa młyny – Oberműlle (1642 r.) i Sandmülle (1863 r.) Po wojnie trzydziestoletniej część zadłużonych majątków Schönaichów przejęli jezuici z Głogowa. Dopiero po licznych procesach sądowych w 1746 r. udało się rodzinie książęcej z Siedliska odzyskać Rejów. Władali oni wsią do czasów parcelacji majątku na pocz. XX w. W latach 70. XVIII w. wzniesiono we wsi murowaną siedzibę sołtysa (okazały dwór wybudowano w stylu późnobarokowym i był on wyrazem zamożności i pozycji miejscowego sołtysa). Budynek remontowano w połowie XIX w. Około 1791 r. wieś liczyła 165 mieszkańców, znajdowały się dwa wolne gospodarstwa. W 1844 r. we wsi, poza folwarkiem i majątkiem sołtysa, znajdowało się 31 gospodarstw i dwa młyny – wodny i wiatrowy. Rejów liczył 256 mieszkańców, w tym 64 wyznania katolickiego. Ostatnim dziedzicznym sołtysem Rejowa był Wilhelm Pusch. Po likwidacji urzędu w 1872 r. jego gospodarstwo należało do największych we wsi. W 1910 r. jego właścicielem był Kurt Halle. Po 1945 r. wzniesiono we wsi kilka nowych domostw i zabudowań gospodarczych, w latach 60. funkcjonowało kółko rolnicze. W 2000 r. wieś zamieszkiwało 212 osób, znajdowało się tu 26 gospodarstw rolnych.

Tekst za zgodą wydawcy z publikacji: Tomasz Andrzejewski, Miejscowości powiatu nowosolskiego. Rys historyczny, Nowa Sól 2004.

Dawny dom sołtysa w Rejowie oraz budynek w sąsiedztwie.

       

Szkoła w Rejowie oraz tablica z wykazem nauczycieli.

Archiwalna widokówka. Zdjęcie uczniów Królikowic i Rejowa z 1929 roku - fotografia pochodzi z czasopisma Neuer Glogauer Anzeiger oraz inne klasowe zdjęcie udostępnione przez Ryszarda Szczygła z Bytomia Odrzańskiego.