Tekst źródłowy

Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej

Nie masz uprawnień do tego działania z następującej przyczyny:

Wykonywanie tej operacji zostało ograniczone do użytkowników w grupie user.

Tekst źródłowy strony można w dalszym ciągu podejrzeć i skopiować.

[[Kategoria:Średniowiecze]]
[[Kategoria:Historia polityczna i społeczna]]
=Karnkowski Jan=

Hetman wojsk zaciężnych, generalny starosta księstwa głogowskiego (1491-1498).

Jan Karnkowski, herbu Junosza, urodził się w 1428 r. Był synem rajcy krakowskiego i rotmistrza królewskiego Jana z Druszny i Karnkowa w ziemi dobrzyńskiej. Wiadomo jest, że przez kilka lat był na służbie w Niemczech. W 1491 r. książę Olbracht jako ''supremus dux Silesiae'' otrzymał od Władysława Jagiellończyka księstwo głogowskie i mianował Jana Karnkowskiego generalnym starostą tego księstwa.
W tych czasach Karnkowski (noszący w Głogowie przydomek: Polak) był rotmistrzem wojsk zaciężnych. Surowy i niesprawiedliwy, stosował politykę terroru. Żądał pieniędzy na cele obce głogowianom, gwałcąc przy tym autonomię miejską. Wielokrotnie dochodziło do buntów mieszczan. Jedna z takich sytuacji omal nie zakończyła się śmiercią wszystkich rajców. Tylko interwencja zaufanego Ernsta von Tschammera, który wyprosił u Karnkowskiego zamianę wyroku śmierci na upokarzający marsz na kolanach, zakończyła tę sprawę. Innego rodzaju opozycja przeciwko namiestnictwu Karnkowskiego pochodziła ze strony Czech i Węgier, a wiązała się z tym, że Olbracht wbrew podpisanym wcześniej układom z królem Władysławem, nie zwrócił księstwa głogowskiego niezwłocznie po uzyskaniu tronu polskiego.
W toczących się wówczas sporach pomiędzy rycerstwem i mieszczanami Karnkowski popierał rycerstwo. Doprowadził do chwilowej ugody w sporze pomiędzy duchowieństwem i rycerstwem o zwrot długów zaciągniętych przez rycerstwo i mieszczan oraz wysokość odsetek zwłoki. W maju 1493 r. Karnkowski był w Poznaniu na zjeździe Olbrachta z posłami Niemiec, Turcji. Wenecji i Czech. Uczestniczył także w wyprawie mołdawskiej.

20 XI1 1498 Olbracht został zmuszony do zwrotu księstwa głogowskiego królowi Władysławowi. Tym samym Jan Karnkowski przestał być namiestnikiem. Otrzymał w zamian od króla Olbrachta zamek i miasto Koło z przyległościami oraz kasztelanię lędzką. Zmarł prawdopodobnie 7 VI 1503 w Piotrkowie. Pochowany został w Krakowie w kościele dominikanów w kaplicy Różańcowej. Historycy niemieccy oceniają negatywnie rządy Karnkowskiego w Głogowie. Nazywają go ''vir malus'', a okres jego rządów „terrorem” (''„Schreckensregiment”''). 

<small>
'''Literatura:'''<br>
J. Blaschke, ''Geschichte der Stadt Glogau und des Glogauer Landes'', Glogau 1913; <br>
Z. Boras, ''Zygmunt Stary w Głogowie'', Katowice 1983; <br>
S. Nowogrodzki, ''Rządy Zygmunta Jagiellończyka na Śląsku i Łużycach'' 1499-1506, Kraków 1937; <br>
F. Papee, ''Jan Olbracht'', Kraków 1936; ''Polski Słownik Biograficzny'', t. XII.</small>

'''Krzysztof Nowak''' [EZG z. 12, 1994 '''''Karnkowski Jan''''']

Wróć do strony Karnkowski Jan.

Źródło: "http://192.168.10.245/ezg/index.php/Karnkowski_Jan"

Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej

Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej

Widok

Osobiste

Narzędzia