Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
(→Głogów w wojnie śląskiej 1741 roku) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
- | |||
[[Kategoria: Historia polityczna i społeczna ]] | [[Kategoria: Historia polityczna i społeczna ]] | ||
Wersja z dnia 22:24, 11 lis 2009
Głogów w wojnie śląskiej 1741 roku
Po śmierci w październiku 1740 r. cesarza Karola VI Habsburga, elektor bawarski Karol Albert, mąż starszej córki poprzedniego cesarza Józefa I Habsburga, wystąpił z pretensjami do habsburskiego spadku. Osłabienie obozu cesarskiego wykorzystał król pruski Fryderyk II. Zaproponował on Marii Teresie, najstarszej córce Karola VI i dziedziczce tronu (Prawo Marii Teresy do sukcesji po ojcu zostało zabezpieczone tzw. sankcją pragmatyczną w 1713 r. Było ono jednak kwestionowane przez córki Józefa I Habsburga. Red.), pomoc w zamian za zrzeczenie się przez nią Śląska. Nowa cesarzowa propozycję odrzuciła. W listopadzie Fryderyk ogłosił mobilizację, a 16 grudnia armia pruska przekroczyła granice Śląska. Liczyła ona około 80 tysięcy żołnierzy i podzielona była na 32 pułki piechoty, 12 regimentów kirasjerów i dragonów, 2 pułki huzarów i batalion forteczno-artyleryjski. Nieliczne garnizony cesarskie, liczące łącznie 2 bataliony piechoty i 8 kompanii grenadierów, zostały całkowicie zaskoczone, tym bardziej, że król pruski wydał sfingowany rozkaz o marszu na Halberstadt. Do końca stycznia 1741 r. cały Śląsk został opanowany, z wyjątkiem broniących się jeszcze twierdz w Głogowie, Brzegu i Nysie. Twierdzy głogowskiej bronił komendant, generał Wenzel von Wallis wraz z tysiącem żołnierzy. Otrzymał on rozkaz zakazujący mu wszczynania kroków zaczepnych, więc kontynuował jedynie umacnianie własnych fortyfikacji. Nie interweniował zatem, kiedy 19 grudnia Prusacy okrążyli miasto i poczęli na jego przedpolach sypać szańce. Przez blisko trzy miesiące nie nastąpił jednak z ich strony żaden zdecydowany atak. W mieście zaczynało brakować żywności; w lutym kilkanaście osób zmarło z głodu. 9 marca o świcie, 6.600 piechurów pruskich zaatakowało twierdzę. Dowodził nimi książę Leopold von Anhalt Dessau. Frontalny atak zaskoczył wycieńczonych obrońców i po krótkiej walce twierdza została zdobyta (W głogowskim kościele pw. Bożego Ciała znajduje się marmurowe epitafium Franza Wenzela Reisky’ego, zastępcy komendanta twierdzy. Reisky został ranny podczas nocnego szturmu miasta przez Prusaków. Zmarł po półrocznej chorobie. Red.). Doszło do rabunku kramów żydowskich i domów mieszczańskich. Zdobycie Głogowa zakończyło pierwszy etap walk o Dolny Śląsk (3 stycznia nastąpił uroczysty wjazd Fryderyka II do Wrocławia), a działania wojenne przeniosły się na Śląsk Górny i Opawski.
Literatura:
C. Grünhagen, Geschichte d. ersten schlesischen Krieg, Gotha 1881;
R. Koser, Friedrichs d. Grossen Kriege, Stuttgart 1912;
N. Kracherowa, Partyzant moralności, Katowice 1989.
Jerzy Jankowski [EZG z. 29, 1995 - Wojna śląska 1741 r.], Red. 2008