Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
(Nowa strona: Kategoria: Okres nowożytny (1500-1945) Kategoria: Garnizon przed 1945 =Clausewitz Friedrich von= Wojskowy pruski, od 1818 r. generał. Od 1816 r. w Głogowie: dowódca 9. br...) |
(→Clausewitz Friedrich von) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
Wojskowy pruski, od 1818 r. generał. Od 1816 r. w Głogowie: dowódca 9. brygady piechoty, XII 1830-1831 czasowo pełniący obowiązki pierwszego komendanta twierdzy. | Wojskowy pruski, od 1818 r. generał. Od 1816 r. w Głogowie: dowódca 9. brygady piechoty, XII 1830-1831 czasowo pełniący obowiązki pierwszego komendanta twierdzy. | ||
| - | Friedrich Volmar Karl Heinrich von Clausewitz urodził się 5 III 1771 w Bolesławcu, jako drugi syn Friedricha Gabriela lejtnanta 47 pułku fizylierów. Jednak rodowa posiadłość Clausewitzów znajdowała się w Burgu pod Magdeburgiem, gdzie na świat przyszedł i spędził dzieciństwo słynny Carl , | + | Friedrich Volmar Karl Heinrich von Clausewitz urodził się 5 III 1771 w Bolesławcu, jako drugi syn Friedricha Gabriela lejtnanta 47 pułku fizylierów. Jednak rodowa posiadłość Clausewitzów znajdowała się w Burgu pod Magdeburgiem, gdzie na świat przyszedł i spędził dzieciństwo słynny Carl <small>(''Carl P.G. von Clausewitz (1780-1831), wybitny pruski teoretyk wojny, generał i pisarz.'' '''''Red.''''')</small>, a ojciec weteran był urzędnikiem akcyzy. |
W 1787 r. zgodnie z rodową tradycją, ale też potrzebami zubożałe rodziny, wstąpił do wojska – 14 batalionu Dolnośląskiej Brygady Fizylierów. Uczestniczył w wojnie reńskiej 1793-1795 i kampanii napoleońskiej na Śląsku w latach 1806-1807. Zyskał wtedy duże uznanie w oczach zwierzchników. Za brawurowe zachowanie w bitwie pod Kątami nadano mu najwyższe pruskie oficerskie odznaczenie wojskowe – Pour la Mérite (za zasługi). W 1812 r. wraz z pruskim kontyngentem – sojusznikiem Napoleona - uczestniczył w kampanii rosyjskiej. Od 1813 r. był dowódcą 4 wschodniopruskiego pułku piechoty, z którym uczestniczył w kampanii 1813-1814 r. przeciw Napoleonowi. Za zasługi bojowe w trakcie działań wojennych otrzymał ustanowiony w 1813 r. Żelazny Krzyż II klasy za bitwę pod Dannewitz oraz I klasy za szturm Arnhem. W 1814 r. odznaczony został Liśćmi Dębowymi do orderu Pour la Mérite, co było znaczącym wyróżnieniem. | W 1787 r. zgodnie z rodową tradycją, ale też potrzebami zubożałe rodziny, wstąpił do wojska – 14 batalionu Dolnośląskiej Brygady Fizylierów. Uczestniczył w wojnie reńskiej 1793-1795 i kampanii napoleońskiej na Śląsku w latach 1806-1807. Zyskał wtedy duże uznanie w oczach zwierzchników. Za brawurowe zachowanie w bitwie pod Kątami nadano mu najwyższe pruskie oficerskie odznaczenie wojskowe – Pour la Mérite (za zasługi). W 1812 r. wraz z pruskim kontyngentem – sojusznikiem Napoleona - uczestniczył w kampanii rosyjskiej. Od 1813 r. był dowódcą 4 wschodniopruskiego pułku piechoty, z którym uczestniczył w kampanii 1813-1814 r. przeciw Napoleonowi. Za zasługi bojowe w trakcie działań wojennych otrzymał ustanowiony w 1813 r. Żelazny Krzyż II klasy za bitwę pod Dannewitz oraz I klasy za szturm Arnhem. W 1814 r. odznaczony został Liśćmi Dębowymi do orderu Pour la Mérite, co było znaczącym wyróżnieniem. | ||
W dniu 7 XI 1816 oberst Clausewitz objął dowództwo brygady piechoty stacjonującej w Głogowie, gdzie przyszło mu spędzić 38 lat. Garnizon funkcjonował w zniszczonym długotrwałym oblężeniem i późniejszymi przemarszami wojsk mieście. W dniu 30 III 1818 Clausewitz został mianowany na stopień generała majora. 5 września tego roku dowodzona przez niego Brygada otrzymała numer 9 w ramach zasady jednolitej numeracji w 9. dywizji. Clausewitz angażował się w rozwój warunków szkolenia i zakwaterowania oddziałów. W ramach działań organizacyjnych jednostki otrzymały nowe place ćwiczeń – nad Odrą i poszerzony poligon artyleryjski w Serbach. | W dniu 7 XI 1816 oberst Clausewitz objął dowództwo brygady piechoty stacjonującej w Głogowie, gdzie przyszło mu spędzić 38 lat. Garnizon funkcjonował w zniszczonym długotrwałym oblężeniem i późniejszymi przemarszami wojsk mieście. W dniu 30 III 1818 Clausewitz został mianowany na stopień generała majora. 5 września tego roku dowodzona przez niego Brygada otrzymała numer 9 w ramach zasady jednolitej numeracji w 9. dywizji. Clausewitz angażował się w rozwój warunków szkolenia i zakwaterowania oddziałów. W ramach działań organizacyjnych jednostki otrzymały nowe place ćwiczeń – nad Odrą i poszerzony poligon artyleryjski w Serbach. | ||
Król Fryderyk Wilhelm III 30 I 1827 przyjął trzech braci, pruskich generałów do stanu szlacheckiego (Friedrich był najstarszym z 3 braci generałów, bratem słynnego teoretyka wojny generała majora Carla i generała lejtnanta Wilhelma Benedykta). Z tej okazji w skierowanym do nich liście, król podkreślał ich zasługi i powody dla których otrzymali to wyróżnienie. | Król Fryderyk Wilhelm III 30 I 1827 przyjął trzech braci, pruskich generałów do stanu szlacheckiego (Friedrich był najstarszym z 3 braci generałów, bratem słynnego teoretyka wojny generała majora Carla i generała lejtnanta Wilhelma Benedykta). Z tej okazji w skierowanym do nich liście, król podkreślał ich zasługi i powody dla których otrzymali to wyróżnienie. | ||
| - | Generał Friedrich von Clausewitz służył jako dowódca brygady do emerytury, na którą z honorami został wyprawiony 27 III 1830. Otrzymał wtedy stopień generała lejtnanta i emeryturę w wysokości 2.250 talarów rocznie. Nie pogodził się ze swoją bezczynnością. W liście do króla, dziękując za otrzymane wyróżnienia przedstawiał siebie jako gotowego do dalszej służby. Okazja przyszła niebawem. Ze względu na wybuch polskiego powstania listopadowego zmobilizowano 5. korpus armii, wprowadzając go do tworzonej, 35-tysięcznej armii obserwacyjnej. Miała ona za zadanie wzmocnić pobliską granicę z Królestwem Polskim. W jej skład weszła również głogowska 9. dywizja, którą wyprowadzić miał w 1831 r. nad granicę dotychczasowy dowódca i zarazem komendant twierdzy generał Karl von Grolman. Twierdza głogowska z racji bliskości granicy była narażona na ewentualne działania wojenne. Dlatego też podjęto gorączkowo decyzję o wzmocnieniu garnizonu i przygotowaniu do aktywnych działań . | + | Generał Friedrich von Clausewitz służył jako dowódca brygady do emerytury, na którą z honorami został wyprawiony 27 III 1830. Otrzymał wtedy stopień generała lejtnanta i emeryturę w wysokości 2.250 talarów rocznie. Nie pogodził się ze swoją bezczynnością. W liście do króla, dziękując za otrzymane wyróżnienia przedstawiał siebie jako gotowego do dalszej służby. Okazja przyszła niebawem. Ze względu na wybuch polskiego powstania listopadowego zmobilizowano 5. korpus armii, wprowadzając go do tworzonej, 35-tysięcznej armii obserwacyjnej. Miała ona za zadanie wzmocnić pobliską granicę z Królestwem Polskim. W jej skład weszła również głogowska 9. dywizja, którą wyprowadzić miał w 1831 r. nad granicę dotychczasowy dowódca i zarazem komendant twierdzy generał Karl von Grolman. Twierdza głogowska z racji bliskości granicy była narażona na ewentualne działania wojenne. Dlatego też podjęto gorączkowo decyzję o wzmocnieniu garnizonu i przygotowaniu do aktywnych działań <small>(''W więzieniu fortecznym przebywało wielu Polaków, w tym generał Jan Nepomucen Umiński, a w późniejszym okresie więziono w nim przechwytywanych emisariuszy Rządu Narodowego. Jednym z nich był Teodor Morawski, który po przedarciu się do Warszawy został ostatnim ministrem spraw zagranicznych w Rządzie Narodowym'').</small> |
Ze względu na zaistniałą potrzebę pilnego wzmocnienia dowództwa, decyzją Ministra Wojny 6 XII 1830 generał Friedrich von Clausewitz został czasowo powołany do pełnienia obowiązków pierwszego komendanta twierdzy, z odpowiednimi pełnomocnictwami i uposażeniem. Realizował on politykę rządu berlińskiego polegającą na ścisłej blokadzie granicy polsko-pruskiej, uniemożliwiającej przepływ zachodnioeuropejskiej pomocy dla powstania. Stanowisko to opuścił rok później powracając do stanu spoczynku. Zmarł 23 III 1854 w Głogowie i został pochowany na cmentarzu garnizonowym. | Ze względu na zaistniałą potrzebę pilnego wzmocnienia dowództwa, decyzją Ministra Wojny 6 XII 1830 generał Friedrich von Clausewitz został czasowo powołany do pełnienia obowiązków pierwszego komendanta twierdzy, z odpowiednimi pełnomocnictwami i uposażeniem. Realizował on politykę rządu berlińskiego polegającą na ścisłej blokadzie granicy polsko-pruskiej, uniemożliwiającej przepływ zachodnioeuropejskiej pomocy dla powstania. Stanowisko to opuścił rok później powracając do stanu spoczynku. Zmarł 23 III 1854 w Głogowie i został pochowany na cmentarzu garnizonowym. | ||
Z małżeństwa Clausewitza zawartego 27 XII 1794 w Bolesławcu z Fryderyką Chrystianą Stephani (1773-1847) miał 2 dzieci: Friedricha Karla Teodora (1796-1879) oraz Matyldę Charlottę (ur. 2 VIII 1804 w Bolesławcu). | Z małżeństwa Clausewitza zawartego 27 XII 1794 w Bolesławcu z Fryderyką Chrystianą Stephani (1773-1847) miał 2 dzieci: Friedricha Karla Teodora (1796-1879) oraz Matyldę Charlottę (ur. 2 VIII 1804 w Bolesławcu). | ||
Aktualna wersja
Clausewitz Friedrich von
Wojskowy pruski, od 1818 r. generał. Od 1816 r. w Głogowie: dowódca 9. brygady piechoty, XII 1830-1831 czasowo pełniący obowiązki pierwszego komendanta twierdzy.
Friedrich Volmar Karl Heinrich von Clausewitz urodził się 5 III 1771 w Bolesławcu, jako drugi syn Friedricha Gabriela lejtnanta 47 pułku fizylierów. Jednak rodowa posiadłość Clausewitzów znajdowała się w Burgu pod Magdeburgiem, gdzie na świat przyszedł i spędził dzieciństwo słynny Carl (Carl P.G. von Clausewitz (1780-1831), wybitny pruski teoretyk wojny, generał i pisarz. Red.), a ojciec weteran był urzędnikiem akcyzy. W 1787 r. zgodnie z rodową tradycją, ale też potrzebami zubożałe rodziny, wstąpił do wojska – 14 batalionu Dolnośląskiej Brygady Fizylierów. Uczestniczył w wojnie reńskiej 1793-1795 i kampanii napoleońskiej na Śląsku w latach 1806-1807. Zyskał wtedy duże uznanie w oczach zwierzchników. Za brawurowe zachowanie w bitwie pod Kątami nadano mu najwyższe pruskie oficerskie odznaczenie wojskowe – Pour la Mérite (za zasługi). W 1812 r. wraz z pruskim kontyngentem – sojusznikiem Napoleona - uczestniczył w kampanii rosyjskiej. Od 1813 r. był dowódcą 4 wschodniopruskiego pułku piechoty, z którym uczestniczył w kampanii 1813-1814 r. przeciw Napoleonowi. Za zasługi bojowe w trakcie działań wojennych otrzymał ustanowiony w 1813 r. Żelazny Krzyż II klasy za bitwę pod Dannewitz oraz I klasy za szturm Arnhem. W 1814 r. odznaczony został Liśćmi Dębowymi do orderu Pour la Mérite, co było znaczącym wyróżnieniem. W dniu 7 XI 1816 oberst Clausewitz objął dowództwo brygady piechoty stacjonującej w Głogowie, gdzie przyszło mu spędzić 38 lat. Garnizon funkcjonował w zniszczonym długotrwałym oblężeniem i późniejszymi przemarszami wojsk mieście. W dniu 30 III 1818 Clausewitz został mianowany na stopień generała majora. 5 września tego roku dowodzona przez niego Brygada otrzymała numer 9 w ramach zasady jednolitej numeracji w 9. dywizji. Clausewitz angażował się w rozwój warunków szkolenia i zakwaterowania oddziałów. W ramach działań organizacyjnych jednostki otrzymały nowe place ćwiczeń – nad Odrą i poszerzony poligon artyleryjski w Serbach. Król Fryderyk Wilhelm III 30 I 1827 przyjął trzech braci, pruskich generałów do stanu szlacheckiego (Friedrich był najstarszym z 3 braci generałów, bratem słynnego teoretyka wojny generała majora Carla i generała lejtnanta Wilhelma Benedykta). Z tej okazji w skierowanym do nich liście, król podkreślał ich zasługi i powody dla których otrzymali to wyróżnienie. Generał Friedrich von Clausewitz służył jako dowódca brygady do emerytury, na którą z honorami został wyprawiony 27 III 1830. Otrzymał wtedy stopień generała lejtnanta i emeryturę w wysokości 2.250 talarów rocznie. Nie pogodził się ze swoją bezczynnością. W liście do króla, dziękując za otrzymane wyróżnienia przedstawiał siebie jako gotowego do dalszej służby. Okazja przyszła niebawem. Ze względu na wybuch polskiego powstania listopadowego zmobilizowano 5. korpus armii, wprowadzając go do tworzonej, 35-tysięcznej armii obserwacyjnej. Miała ona za zadanie wzmocnić pobliską granicę z Królestwem Polskim. W jej skład weszła również głogowska 9. dywizja, którą wyprowadzić miał w 1831 r. nad granicę dotychczasowy dowódca i zarazem komendant twierdzy generał Karl von Grolman. Twierdza głogowska z racji bliskości granicy była narażona na ewentualne działania wojenne. Dlatego też podjęto gorączkowo decyzję o wzmocnieniu garnizonu i przygotowaniu do aktywnych działań (W więzieniu fortecznym przebywało wielu Polaków, w tym generał Jan Nepomucen Umiński, a w późniejszym okresie więziono w nim przechwytywanych emisariuszy Rządu Narodowego. Jednym z nich był Teodor Morawski, który po przedarciu się do Warszawy został ostatnim ministrem spraw zagranicznych w Rządzie Narodowym). Ze względu na zaistniałą potrzebę pilnego wzmocnienia dowództwa, decyzją Ministra Wojny 6 XII 1830 generał Friedrich von Clausewitz został czasowo powołany do pełnienia obowiązków pierwszego komendanta twierdzy, z odpowiednimi pełnomocnictwami i uposażeniem. Realizował on politykę rządu berlińskiego polegającą na ścisłej blokadzie granicy polsko-pruskiej, uniemożliwiającej przepływ zachodnioeuropejskiej pomocy dla powstania. Stanowisko to opuścił rok później powracając do stanu spoczynku. Zmarł 23 III 1854 w Głogowie i został pochowany na cmentarzu garnizonowym. Z małżeństwa Clausewitza zawartego 27 XII 1794 w Bolesławcu z Fryderyką Chrystianą Stephani (1773-1847) miał 2 dzieci: Friedricha Karla Teodora (1796-1879) oraz Matyldę Charlottę (ur. 2 VIII 1804 w Bolesławcu).
Literatura (chronologicznie):
K. Schwartz, Leben des Generals Carl von Clausewitz, Berlin 1878;
J. Blaschke, Geschichte der Stadt Glogau und des Glogauer Landes, Glogau 1913;
K. von Priesdorf, Soldatisches Führertum, Hamburg 1936;
M. Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, Warszawa 1980;
Powstanie listopadowe 1830-1831, Warszawa 1980;
J. Minkiewicz, Polacy w twierdzy głogowskiej 1806-1831, „Szkice Legnickie” t.XI (1985);
J. Chutkowski, Dzieje Głogowa, Legnica 1991;
W. Maciuszczak, Twierdza Głogów. Garnizon i ludzie 1630-2009, Głogów 2009.
Wiesław Maciuszczak [EZG z. 60/61, 2006 – Clausewitz Friedrich Volmar Karl Heinrich von]
