Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej

(Różnice między wersjami)

Marcin (Dyskusja | wkład)
(Nowa strona: Kategoria:Okres nowożytny (1500-1945) Kategoria:Kultura i oświata =Cureus Joachim= Teolog, lekarz i dziejopisarz, autor pism teologicznych i pierwszej historii Śląska. Jo...)
Następna edycja →

Aktualna wersja

Cureus Joachim

Teolog, lekarz i dziejopisarz, autor pism teologicznych i pierwszej historii Śląska.

Joachim Cureus (Scheer) urodził się w 1532 r. w Kożuchowie jako syn sędziego miejskiego, byłego studenta Akademii Krakowskiej. Jego matka była córką głogowskiego rajcy Kaspra Junga. Cereus odebrał staranne wykształcenie, między innymi w postępowym gimnazjum złotoryjskim, a później na uniwersytecie w Wittenberdze, gdzie był uczniem Filipa Melanchtona. Jako magister teologii i filozofii powrócił do Kożuchowa i został nauczycielem, a później rektorem, tamtejszej szkoły. Cureus nieoczekiwanie zwrócił się ku medycynie. Powodowany zapałem udał się na studia do Padwy i Bolonii, gdzie uzyskał tytuł doktora medycyny. Po powrocie w 1559 r. czekało na niego wakujące stanowisko lekarza miejskiego w Głogowie. W swoim fachu zaskarbił sobie poważanie i wdzięczność głogowian, a jego medyczna sława sięgnęła poza granice Śląska.

W tym czasie podjął się napisania historii Śląska. Zebrał w tym celu liczne dokumenty oraz odbył podróże do śląskich miast, klasztorów i kościołów. Zakończył swoją pracę w 1570 r., a w rok później ukazało się ono pod tytułem Gentis Silasiae Annales. Tom drugi zawierał obszerny rys historyczny Księstwa Głogowskiego. Dzieło to, pierwsze kompleksowe ujęcie dziejów Śląska, z miejsca osiągnęło rozgłos i wywołało wiele reakcji, od podziwu po gwałtowne ataki. Ze strony dziejopisów polskich (Kromer, Stryjkowski) padały zarzuty, że Cereus posługując się dowolnie przekazami Tacyta i Ptolemeusza i błędnie interpretując etymologię nazw miejscowych, tendencyjnie buduje tezę o germańskich praprzodkach Śląska. Niektórzy historiografowie niemieccy zarzucali mu znów przesadne uwypuklenie wątków polskich. W następnych latach Cureusa – gorliwego kalwinistę, spotkały liczne szykany ze strony kleru katolickiego i luteranów. W tym upatrywać należy przyczyn przeniesienia się Cereusa na dwór księcia Jerzego II w Brzegu. W lecie 1572 r. w drodze powrotnej do Głogowa Cereus poważnie zachorował, a na początku następnego roku zmarł. Pochowany został w Głogowie (według innej wersji: w Kożuchowie).

Literatura: J. Ferinario, Narratio de vita et morti J. Curei. Legnica 1601; C. Heusinger, Commentario de Joachimio Cureo, Marburg 1853; J. Malicki, Laury, togi i pastorały, Katowice 1983; G. Heinrich, Joachim Cereus [w:] „Schlesiche Lebensbilder” Bd. 6, Sigmaringen 1990; G. Heinrich, Joachim Cereus (1532-1573) und sein historiographisches Werk [w:] Glogau im Wandel der Zeiten. Głogow poprzez wieki, Würzburg 1993; A. Skwierczyńska, Z dziejów polemiki o polskość Śląska [w:] Z dziejów postępowej ideologii na Śląsku w XIV-XVI w., Warszawa 1956.

Antoni Bok [EZG z. 7, 1993 – Cureus Joachim]