Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Wyszanów – ruina kościoła pw. św. Michała
Pierwsza wzmianka o poświęceniu kościoła parafialnego w Wyszanowie pochodzi z 1376 r. Według dokumentu notarialnego z 27 X 1399 parafia w Wyszanowie należała do archiprezbitaratu górowskiego w archidiakonacie głogowskim. Podczas wojny trzydziestoletniej kościół był przedmiotem sporu katolików z protestantami, który ci ostatni przejęli. Następnie podczas kontrreformacji cesarsko-biskupi komisarze: baron Montani, proboszcz kolegiaty głogowskiej Fromholt i proboszcz miejski Głogowa Baltazar Mache (Machius) przekazali ponownie 26 I 1654 kościół katolikom. Był on już jednak w ruinie po pożarze, który wcześniej go strawił. Parafią i pozostałościami po kościele opiekował się ksiądz z Żabina (Schabenau).
W drugiej połowie XIX w. budowla została zabezpieczona w postaci trwałej ruiny, w tym samym czasie właściciel majątku w Wyszanowie wybudował w jej obrębie neogotycką kaplicę grobową.
Ruina jest malowniczo położona na pagórku w południowej części wsi. Zachowane fragmenty gotyckich murów, wybudowanych w pierwszej połowie XIV w., z narożnikami wykonanymi z cegły, określają plan kościoła jednonawowego z prostokątnym prezbiterium i kwadratową wieżą od zachodu. Ta ostatnia jest wykonana z cegieł, częściowo oblicowana kamieniami ciosowymi. Jest ona obecnie wykorzystywana przez bociany które wybudowały na niej duże gniazdo.
W pobliżu kościoła znajdują się pojedyncze stare, kamienne nagrobki, które są obecnie powywracane, a niektóre zniszczone. Wyszanów należy do obecnie do parafii Szlichtyngowa dekanatu Wschowa. Przed II wojną św. Wyszanów (Schwusen) należał do parafii Żabin (Schabenau) archiprezbitaratu Góra Śląska (Guhrau). W 1929 r. mieszkało w miejscowości 49 katolików i 351 protestantów.
Literatura:
J. Blaschke, Geschichte der Stadt Glogau und des Glogauer Landes, Glogau 1913;
H. Hoffmann, Die katholischen Kirchen des Landkreises Glogau, Breslau 1937;
S. Kowalski, Zabytki Środkowego Nadodrza, Zielona Góra 1976;
Schematyzm diecezji gorzowskiej, Gorzów Wlkp. 1988;
F. X. Seppelt, Real – Handbuch des Bistums Breslau, Breslau 1929.
Paweł Łachowski [EZG z. 24, 1995 - Wyszanów – ruina kościoła pw. św. Michała]
