Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Grosz głogowski
Rozwój miast i rozszerzenie się skali operacji handlowych wymagało wprowadzenia pełnowartościowej, ustabilizowanej i budzącej zaufanie monety. Pieniądzem takim był srebrny grosz (z łac. grossus - gruby), który przybył na Śląsk z Czech. Grosz praski bity od l300 r. przez Wacława II i był monetą przewyższającą denara zarówno pod względem wagi jak też siły nabywczej. Ważył siedmiokrotnie więcej niż denar, co sprawiało, że jako mocny pieniądz przyjął się szybko i przez półtora stulecia był nieomal wyłączną monetą na Śląsku. Z połowy funta srebra bito kopę groszy. Nieco później grosze bił w Polsce Kazimierz Wielki. Stopa mennicza równała się wówczas 48 groszom z grzywny (ok. l83,5 g) srebra. Książę Zygmunt Jagiellończyk, który przybył do Głogowa w l502 r. zastał w opłakanym stanie zarówno finanse księstwa jak i zamek głogowski. Przywilej Władysława II, króla Czech i Węgier, zezwalał mu na otwarcie w Głogowie mennicy, (l9 XI l502). Do bicia monet stosowano wówczas urządzenie wynalezione w końcu XV w. w czeskim mieście Jachymov (niem. Joachimsthal - stąd talar), w którym na arkusz srebrnej blachy spadał (jak w kafarze) ciężki stempel wybijający jednym uderzeniem monetę z głębokim reliefem po obu stronach. Mennica głogowska biła halerze (nazwa od miasta Hall w Szwabii) stanowiące monetę zdawkową o nominale l/l2 grosza, a od l505 r. także grosze głogowskie. Bity w srebrze grosz głogowski o średnicy 24,8 mm ważył l,88 g. Awers przedstawia w polu wyobrażenie orła w koronie otoczonego napisem: SIGISMVNDVS DVX GLOGOVIE. Jego kształt, przypominający godło ze sztandaru Kazimierza Jagiellończyka, znacząco różni się od późniejszego orła z reliefu w kaplicy zygmuntowskiej na Wawelu. Rewers zajmuje herb Litwy. Pod nim data, a wokół napis: KAZIMIRI R. POLONIE NATVS.
Literatura:
J. Chutkowski, Dzieje Głogowa, T. I, Legnica 1991;
C. Noniewicz, Co znaczy pieniądz, Warszawa l977;
T. Kałkowski, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków l989.
Jerzy Herman [EZG z. 10, 1993 – Grosz głogowski]
