Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Osada neolityczna w Dobrzejowicach – stanowisko 2
Stanowisko jest usytuowane w pobliżu północnych krańców wsi Dobrzejowice. Pierwsze pojedyncze odkrycia dokonane zostały w tym miejscu już przed drugą wojną światową. W wyniku przeprowadzonych w 1982 r. archeologicznych badań powierzchniowych dokonano weryfikacji dawnych odkryć. Ustalono wówczas, że stanowisko zajmuje powierzchnię około 5 ha. Z powierzchni pozyskano liczne ułamki naczyń glinianych z różnych okresów pradziejów. Systematyczne badania wykopaliskowe rozpoczęto w 1983 r. i były one kontynuowane z przerwami do 1998 r. Prace badawcze były prowadzone z ramienia Muzeum w Głogowie. W tym czasie zbadano łącznie około 0,74 ha powierzchni tego stanowiska. Odkryto tutaj wielką osadę ludów ze środkowego okresu neolitu, reprezentujących społeczności wielkiego kręgu kulturowego określanego w archeologii kulturą pucharów lejkowatych. Z tego czasu odsłonięto liczne pozostałości po budowlach naziemnych, ogrodzeniach (palisadach), jamach stanowiących wziemne relikty dawnych półziemianek, piwnic oraz innych obiektów gospodarczych. Pozyskany bardzo liczny materiał zabytkowy reprezentuje różnorodne zajęcia mieszkańców tej osady. Bogaty zbiór kości zwierzęcych wskazuje na hodowlano-rolniczy charakter ich gospodarki. Doskonale wykonane siekierki oraz toporki, jak również ich półfabrykaty oraz kamienie szlifierskie służące do różnych faz ich produkcji wskazują na bardzo wysoko rozwiniętą obróbkę kamienia. Naczynia gliniane różnych wymiarów, często bogato zdobione pozwalają sądzić, że wykonali je wytwórcy o wielkich na owe czasy umiejętnościach garncarskich. Liczne przęśliki odzwierciedlają zajęcia tkackie. Na podstawie dotychczasowych wyników badań archeologicznych oraz analiz próbek węgla C14 ustalono, że funkcjonowała ona w okresie 3000-2500 r. p.n.e.
Inne odkrycia na stanowisku
W trakcie prowadzonych wykopalisk odkryto ślady działalności osiedleńczej ludów z innych okresów pradziejów. W północnej części stanowiska zidentyfikowano pozostałości kurhanu społeczności kultury ceramiki sznurowej ze schyłkowej fazy neolitu (2500-2000 r. p.n.e.). Na tym terenie we wczesnym okresie epoki brązu istniało cmentarzysko ze schyłku kultury unietyckiej (155 r. p.n.e.). Odkryto z tego czasu kilkanaście grobów szkieletowych zawierających wyposażenie, składająca się z ozdób w postaci szpil i bransolet wykonanych z brązu. W środkowym okresie epoki brązu północno-zachodnia i środkowa część stanowiska zajęta była przez osadę ludów kultury łużyckiej. Obszar ten zajmowany był również przez społeczności z okresu wczesnego średniowiecza. Odsłonięto tutaj relikt kurhanu z VII-VIII w. n.e. oraz kilka grobów szkieletowych z XI w. n.e. Część tych ostatnich zawierała poza pochówkiem pojedyncze miniaturowe naczynia gliniane.
Duże znaczenie naukowe stanowiska archeologicznego rozpoznanego w Dobrzejowicach spowodowało wpisanie go do państwowego rejestru dóbr kultury.
Literatura:
Z. Hendel, Dobrzejowice, gm. Żukowice, stan. 2 [w:] Informator Archeologiczny, Warszawa 1988, s. 23-24.
Zenon Hendel [EZG z. 50, 1999 – Dobrzejowice – stanowisko 2, osada neolityczna (3000-2500 r. p.n.e.)]
