Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Przemko głogowski
Ostatni niezależny książę głogowski (około 1321-I 1331)
Przemko (Przemysł, Przemek) był najmłodszym synem Henryka III głogowskiego i Mechtyldy brunszwickiej. Urodził się po 1300 r. (dokładna data nie jest znana). Przy podziale księstwa głogowskiego po śmierci ojca, w 1312 r. otrzymał najpierw, wraz z braćmi Henrykiem i Janem, Żagań i Poznań, a po śmierci matki miał im przypaść jeszcze Głogów. Nastąpiło to w 1318 r. Około 1321 r. objął samodzielnie rządy w dzielnicy głogowskiej.
Na okres rządów Przemka przypada początek rozdrobnienia księstwa głogowskiego w wyniku podziałów terytorialnych i tendencji odśrodkowych w ziemiach opanowanych przez Henryka III. Jeszcze w 1314 r., po powstaniu rycerzy wielkopolskich i wojnie z Łokietkiem książęta głogowscy utracili Poznań. Później rozpoczęło się podporządkowywanie ziem śląskich przez Jana Luksemburskiego. Przemko wprawdzie zdołał obronić swoją niezależność, a nawet miał oświadczyć wysłannikom króla czeskiego, że „woli o żebraczym kiju umrzeć wolnym księciem, niż przyjąć służalstwo u obcego sobie monarchy”, ale wynikało to nie tyle z jego siły, co ze słabości nacisku czeskiego.
Na przełomie lat 1323 i 1324 Przemko zawarł związek małżeński z Konstancją, córką Bernarda świdnickiego, wnuczką Władysława Łokietka. Pogodził się wówczas z Łokietkiem, a nawet otrzymał od niego utraconą w czasie wojny Wschowę. Sojusz z królem polskim wzmacniał wydatnie jego pozycję w czasie sporu z Czechami. 29 VII 1326 Przemko zawarł z braćmi układ o przeżycie, który gwarantował każdemu po połowie dzielnicy braci, w razie ich bezpotomnej śmierci. Przemko zmarł 11 I 1331. Według Kroniki książąt polskich, został otruty przez swoich własnych wasali. Pochowany został w klasztorze cystersów w Lubiążu. Spadkobierców książę nie pozostawił. Po jego śmierci jeszcze w tym samym roku król Jan Luksemburski wcielił siłą księstwo głogowskie do Korony Czeskiej. Podzielone ono zostało (jak również sam Głogów) na części królewską i książęcą.
Literatura: M. Boniecki, Książęta śląscy z domu Piastów, t. I-III, Warszawa 1874-1875; J. Chutkowski, Dzieje Głogowa, t. I, Legnica 1991; Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400, pr. zb. pod red. S. Kutrzeby, t. I, Kraków 1933; K. Jasiński, Rodowód Piastów śląskich, t. II, Wrocław 1975.
Janusz Chutkowski [EZG z. 3, 1993 - Przemko głogowski]
