Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Szkoła Realna (obecnie Zespół Szkół Zawodowych) - gmach
Budynek, w którym obecnie mieści się Zespół Szkół Zawodowych, został oddany do użytku 30 IX 1909. Jego projektantem był ówczesny miejski radca budowlany – Wilhelm Wagner. Pierwotnie mieściła się tam Szkoła Realna (Realschule) dla chłopców. W 1918 r. przekształcona ona została w Wyższą Szkołę Realną (Oberrealschule).
Architektura okazałego gmachu szkoły prezentuje połączenie cech śląsko–czeskiego baroku z nowoczesnymi, jak na swój czas, rozwiązaniami. Wagner nawiązał do stylu starych głogowskich budowli barokowych. Wpisał się w ten sposób do nurtu tzw. Landhausu, który zakładał powstawanie nowych budynków z wykorzystaniem motywów architektury regionalnej.
W momencie powstania budynek Szkoły Realnej uważany był za jeden z najpiękniejszych obiektów szkolnych na Śląsku. Był to gmach z czterema naziemnymi kondygnacjami. Całość nakryta była potężnym dachem mansardowym, z licznymi lukarnami i tzw. wolimi oczkami. Najokazalsza była wschodnia fasada, zwrócona w stronę König-Friedrich-Platz (Plac Jana z Głogowa). W jej elewacji dominowały dwa ryzality: północny i południowy. Szczególnie eksponowany był północny, który krył w przyziemiu salę gimnastyczną, a na piętrze aulę. W szczycie, wykonanym w stylu neobarokowym, zamontowano zegar.
Dużą ozdobą budynku były płaskorzeźby z piaskowca, umieszczone nad poszczególnymi wejściami. Szczególnie zaakcentowane, w formie wykuszu, było wejście główne. Dodatkowego uroku i powagi budynkowi dodawał ciąg rzeźbionych głów. Nad głównym wejściem zawisły wizerunki Germana, Greka i Rzymianina, w ośmiu osiach okien - naukowców i pisarzy: Gaussa, Helmholtza, Liebiega, Linneusza (na lewo od wejścia), Darwina, Aleksandra von Humboldta, Szekspira i Moliera (na prawo).
Koszty budowy i wewnętrznego wyposażenia szkoły wyniosły wówczas prawie 360.000 marek. W czasie walk o Głogów w 1945 r. budynek uległ zniszczeniu. W 1951 r. przeznaczony został przez władze miejskie na siedzibę szkoły zawodowej. Po jego odgruzowaniu przystąpiono do odbudowy. W roku szkolnym 1953/54 budynek był już częściowo wykorzystywany. W 1956 r. zakończono najważniejsze prace przy odbudowie, a w 1958 r. wykonano elewacje.
Odbudowany gmach przypomina przedwojenny, jednak dokonano pewnych przeróbek. Do największych należała zmiana konstrukcji dachu i znaczne jego uproszczenie. Przeróbce uległa całkowicie czwarta kondygnacja. Zlikwidowano lukarny, a całość przykrył dach dwuspadowy. Nie odtworzono również zwieńczenia ryzalitu południowego.
Rozebrana została także część budynku w narożniku pomiędzy ryzalitem północnym a zespołem wejściowym elewacji wschodniej. W wyniku tego zabiegu uzyskano dodatkową oś okien, w którą wkomponowano, w nawiązaniu do pozostałych, kolejną (dziewiątą) rzeźbę głowy, przedstawiającą Adama Mickiewicza. Wspomniane trzy kamienne głowy znad wejścia głównego zdjęto w momencie ustawiania w tym miejscu popiersia patrona szkoły – Feliksa Dzierżyńskiego (zostało ono usunięte na początku lat 90.). Głowy te przeniesiono nad nieczynne wejście do sali gimnastycznej w ryzalicie północnym.
W latach 90. dokonano wielu inwestycji wewnątrz szkoły. Związane to było z remontami, adaptacjami i przenosinami sal lekcyjnych, pracowni, czy gabinetów. W okresie przed 60-leciem szkoły (1945-2005) dokonano wielu remontów. Przełożono dach, wymieniono częściowo okna, wyremontowano aulę, korytarze i sale lekcyjne.
Literatura:
J. Blaschke J., Geschichte der Stadt Glogau und des Glogaues Landes, Glogau 1913;
J. Chutkowski J., Głogów w XX wieku, Głogów 2004;
„Neuer Glogauer Anzeiger“ 2005, nr 6;
Zabytki sztuki w Polsce – Śląsk, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków 2006;
Zbliżenia - Widoki Głogowa, Marburg 1997.
Materiały ikonograficzne ze zbiorów własnych.
Rafael Rokaszewicz [EZG z. 68, 2008 - Zespół Szkół Zawodowych - historia budynku szkolnego]
