Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Klaryski w Głogowie
W narastającej w Europie fali ruchów świeckich XII w. ważną rolę w życiu społecznym zaczęły odgrywać kobiety. Następstwem tego był ich znaczny napływ do zakonów. Klara z Asyżu, późniejsza święta, pod wpływem kazania św. Franciszka o pokucie, postanowiła w prostocie, ubóstwie i modlitwie naśladować Chrystusa. Opuściła rodzinny dom i wstąpiła do zakonu benedyktynek. Następnie osiadła w kościele św. Damiana, a do niej przyłączyły się nowe kandydatki zwane później klaryskami. Utworzenie zakonu datuje się na 1211 r. Na Śląsku pierwszy konwent powstał we Wrocławiu (ufundowany przez księżnę Annę w 1253 r., zatwierdzony przez papieża w 1256 r.). Głogowski klasztor pod wezwaniem św. Krzyża założony został przez księcia Henryka III. Dokument fundacyjny został wystawiony w Głogowie 8 II 1307 i zatwierdzony w Otmuchowie przez biskupa wrocławskiego Henryka z Wierzbna 7 VII 1307. Klasztor został przez księcia hojnie uposażony; nadał mu on liczne wsie i posiadłości ziemskie. Klaryski szybko zżyły się z miastem, które stawało się coraz bardziej niemieckie. W konwencie utrzymywał się natomiast duch polskości, o czym świadczy korespondencja z XVII w. pisana piękną i czystą polszczyzną. Podczas wielkiego pożaru 28 VII 1615 spłonął klasztor i kościół, jak również cenne archiwum i biblioteka. Następna klęska spadła na klasztor podczas wojny trzydziestoletniej; zakonnice musiały wtedy uciekać do Polski. Edyktem sekularyzacyjnym z 1810 r. klasztor zlikwidowano, a budynki przeznaczono na cele militarne. W czasie ostatniej wojny zabudowania dawnego kościoła i klasztoru uległy zniszczeniu. Ruiny usunięto po 1960 r. Klaryski od najstarszych czasów poświęcały się przepisywaniu księg. W Głogowie posiadały bibliotekę; w momencie sekularyzacji liczyła ona 60 woluminów i 4 rękopisy. Wprowadziły również do świątyń śpiew kobiecy, co wcześniej było nie do pomyślenia.
Literatura: M. Banaszak, Historia Kościoła Katolickiego, t. 2, Warszawa 1989; J. Chutkowski, Dzieje Głogowa, Legnica 1991; J. Czachorowska, Książka w rękach klarysek śląskich [w:] „Sobótka” R. 21: 1966 nr 3, s. 407-419; J. Heyne, Dokumentierte Geschichte des Bistums und Hochstifts Breslau. Bd I, Breslau 1860; Historia Kościoła w Polsce, t. I, cz. 1, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, Poznań-Warszawa 1974; F. Minsberg, Geschichte der Stadt und Festung Gross-Glogau. Glogau 1853; H. Neuting, Schlesiens Kirchorte und kirchlichen Stiftungen, Breslau 1902; J. Rosłon, Rozważania o świętych zakonu franciszkańskiego, na podstawie Mszału Serafickiego, Warszawa 1981; T. Silnicki, Dzieje i ustrój Kościoła katolickiego na Śląsku do końca XIV wieku, Warszawa 1953. Ks. Aleksander Walkowiak [EZG z. 1, 1993 – Klaryski]
