Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Rezerwat „Uroczysko Obiszów”
Rezerwat „Uroczysko Obiszów” utworzono na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 23 VI 1972 r. Obecnie leży on w obrębie Leśnictwa Obiszów w Nadleśnictwie Głogów. Jego powierzchnia wynosi 6,28 ha. Celem utworzenia rezerwatu florystycznego była ochrona fragmentu lasu mieszanego pochodzenia naturalnego, typu pierwotnego, na siedlisku lasu świeżego. W jego rejonie współistnieją zbiorowiska roślinne charakterystyczne dla Wzgórz Dalkowskich, których fragment obejmuje rezerwat.
Szata roślinna na terenie rezerwatu jest zbliżona do naturalnej i charakterystyczna dla zbiorowisk leśnych. Florę tworzą także gatunki pochodzenia atlantyckiego (paproć królewska) i borealnego (m.in. zimoziół północny). Wśród roślin górskich są tu m.in. gółka długoostrogowa zw. też koślarkiem i przytulia okrągłolistna. W obrębie rezerwatu rośnie około 220 gatunków roślin naczyniowych. Do najciekawszych elementów flory rezerwatu można zaliczyć jeden z najrzadszych w Polsce storczyków – kruszczyk połabski (Epipactis albensis, w 1998 r. zaobserwowano 3 okazy), gatunki górskie – starzec jajowaty (Senecio fuchsii), paprocie (Dryopteris dilatata), bez koralowy (Sambucus racemosa). Z gatunków objętych ochroną gatunkową notowano tu także bluszcz pospolity (Hedera helix), porzeczkę czarną (Ribes nigrum), kalinę koralową (Viburnum opulus) i kruszynę pospolitą (Frangula alnus). W drzewostanie godnymi uwagi są 150-letnie dęby szypułkowe i graby zwyczajne, ponadto jawory, olsze czarne, świerki pospolite oraz młode drzewa lipy drobnolistnej. W lasach dębowych rezerwatu objęto ochroną gatunki grzybów umieszczonych na tzw. Czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce (1992 r.). Odnaleziono tu również dwa rzadkie gatunki macromycetes (grzybów makroskopowych związanych głównie ze zbiorowiskami jodły) Były to: Cortinarius acutus (z rodziny grzybów zasłonakowatych, z rzędu pieczarkowców) i Mutinus caninus (mądziak psi, z rodziny sromotnikowatych; objęty ścisłą ochroną gatunkową.
„Uroczysko Obiszów” jest środowiskiem życia wielu zwierząt, kręgowców i bezkręgowców. Najczęściej występującą na tym terenie zwierzyną są dziki, jelenie i sarny.
Rezerwat jest usytuowany na terenie pagórkowatym (143-156 m n.p.m.). Obejmuje fragmenty dwóch stoków wzgórz zbiegające do płytkiej doliny potoku (bez nazwy), płynącego z zachodu na wschód. Dolina potoku na części przebiegu jest V-kształtna, co dowodzi jej młodego wieku i intensywnie przebiegających procesów morfologicznych. Stoki są miejscami strome, a głębokość osiąga 4-5 metrów. Drugi potok, Brusina, wpływa do rezerwatu od strony północnej. W centrum rezerwatu znajdują się 3 studnie pochodzące z czasów przedwojennych, które były wykorzystywane jako ujęcia wody pitnej dla Obiszowa, zaś południowym skrajem uroczyska przebiega droga leśna.
W rezerwacie występuje łagodny klimat, ze średnią ilością opadów 580 mm oraz średnią roczną temperaturą 8,3ºC. Budowę geologiczną terenu ukształtował lodowiec. Następnie zostały naniesione osady dyluwialne, w postaci piasków gliniastych z domieszką żwiru i kamieni na glinie. Ten skład mechaniczny oraz właściwości fizykochemiczne przyczyniły się do wytworzenia gleby brunatnej, a na nieznacznej powierzchni skrytobielicowej.
Do 1945 r. lasy rezerwatu były własnością skarbu państwa (prawdopodobnie utrzymywane były przez niemieckie służby leśne do celów eksperymentalnych). Na temat przedwojennej gospodarki brak obecnie danych źródłowych. W okresie powojennym, od powstania projektów utworzenia rezerwatu zaniechano pozyskiwania użytków. Dokonywano jedynie cięć sanitarnych. Obecnie dynamika zmian roślinności pozwala przypuszczać, że dobrze wykształcone w obrębie rezerwatu fragmenty lasu grądowego (Galio sylvatici–Carpinetum) będą ulegały kierunkowym zmianom do zbiorowisk buczyny niżowej.
Literatura:
T. Chołubek, L. Dobrzyniecki, „Uroczysko Obiszów”, Legnica 1989;
W. Berdowski, P. Kwiatkowski, Roślinność rezerwatów „Dalkowskie Jary” i „Uroczysko Obiszów” w zachodniej części Wału Trzebnickiego, Acta Universitatis Wratislaviensis - No 1358, Prace Botaniczne 48(1992), s. 151-202;
Ochrona środowiska – województwo legnickie 1985-1996, Legnica 1997, s. 54-59;
M. Cieślak, E. Wiśniewski, K. Szustka, Ścieżka przyrodnicza „Uroczysko Obiszów”, Grębocice-Legnica [2005]; M.R. Górniak, Gmina Grębocice. Informator historyczno-geograficzny, Grębocice-Lublin 2005, s. 6-7.
Marek Robert Górniak [EZG z. 71, 2011 - Rezerwat „Uroczysko Obiszów”]
