Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Ruch trzeźwości
Początek ruchu trzeźwości z udziałem trzeźwiejących alkoholików w Głogowie datuje się na kwiecień 1984 r., kiedy to wiceprezydent Tomasz Kurzawa podpisał zgodę na otwarcie Klubu Abstynenta. W mieście od dłuższego czasu działały już Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy oraz Komisja Przeciwalkoholowa. Organizacje te były nakierowane na walkę z alkoholizmem, w ich działaniach brakowało jednak współpracy z trzeźwiejącymi alkoholikami, którzy nie byli nigdzie zrzeszeni.
Klub Abstynenta powstał dzięki grupie inicjatywnej w składzie: Michał Cimek, Władysław Spaliński i Tadeusz Wiśniewski. Inicjatorzy organizowali w mieszkaniach prywatnych cotygodniowe spotkania organizacyjne i spotkania rodzin z okazji Dnia Dziecka. Przełomem było pozyskanie lokalu, na zasadzie korzystania z pomieszczenia Rady Osiedla Kopernik II B. Pierwsze spotkanie klubu odbyło się 12 X 1984. Zaproszono na nie zarząd SKP. Przedstawiono wtedy SKP statut klubu, wybrano władze (Michał Cimek - przewodniczący, Władysław Spaliński - zastępca i Tadeusz Wiśniewski - skarbnik). Przyjęto wówczas nazwę Klub Aktywnego Abstynenta „Alternatywa” w Głogowie i złożono zamówienia na niezbędne pieczęcie i legitymacje.
Zarząd SKP był bardzo przychylny i pomocny w pierwszych miesiącach działalności (w klubie działało koło SKP). Dzięki funduszom SKP w lecie 1985 r. udało się zorganizować dwutygodniowy obóz terapeutyczny w Borsku nad Jeziorem Wdzydze. Przez wiele następnych lat klub korzystał z tego ośrodka. Obozy współfinansowane były przez Komisję PA. Klub od początku był nastawiany na działalność terapeutyczną w środowisku alkoholowym oraz na współpracę i wymianę doświadczeń z innymi klubami. Nawiązano współpracę z Sądem Rejonowym (Wydział Rodzinny i Nieletnich), dotyczącą pomocy w motywowania ludzi do leczenia przed orzeczeniem sądu. W 1986 r. na wniosek prezes sądu Wiesławy Mroczek i kurator Wiesławy Zawickiej powołano na funkcje kuratorów społecznych Michała Cimka, Jerzego Webera i Romana Kleczkowskiego (następnie również dalsze osoby).
W 1986 r., po nowelizacji Ustawy Przeciwalkoholowej, klub przeszedł pod opiekę Komisji PA, której przewodniczyła Krystyna Jóźwiak. Nie nastąpiło jednak zerwanie współpracy z SKP. Zmiana patronatu nie zmieniła działalności klubowej. Do Komisji PA powołany został Jerzy Weber. Od chwili powstania Klub podjął współpracę z Instytutem Psychologii Zdrowia i Trzeźwości (IPZiT) w Warszawie oraz z redakcjami czasopism: „Problemy Alkoholizmu”, „Zdrowie i Trzeźwość” i gazetami regionalnymi. Funkcję korespondenta prasowego pełnił Michał Cimek. IPZiT szkolił ludzi pomagających w trzeźwieniu i terapeutów w Studium Pomocy Psychologicznej w Warszawie, w ramach programu autorstwa dra Jerzego Mellibrudy – „Ludzie pomagają Ludziom z Problemem Alkoholowym”.
W 1985 r. powstały pod egidą klubu Koła Trzeźwości w Hucie Miedzi „Głogów” i Zakładach Górniczych „Sieroszowice” (przewodniczyli im Tadeusz Bagrowiski i Jerzy Fornal), które z czasem przekształciły się w Komórki Trzeźwości. Pomagały one pracownikom mającym problem alkoholowy w podjęciu leczenia odwykowego i chroniły ich przed zwolnieniem z pracy. W 1986 r. powstała w klubie grupa AA (Anonimowi Alkoholicy) „Ogniwo”- założył ją Jan Frankiewicz, do którego dołączył Władysław Dudzicz. Klub się rozwijał, było coraz więcej ludzi trzeźwiejących. Na bazie Komórki Trzeźwości w ZG Sieroszowice powstał siostrzany klub „Skarbnik”.
W 1989 r. z działalności w klubie zrezygnował Michał Cimek (zajął się profesjonalną terapią i reaktywowanie NSZZ „Solidarność” w Pracowni Konserwacji Zabytków Wrocław, Oddział w Głogowie). Po jego odejściu klub „Alternatywa” powoli upadał (nadal rozwijał się natomiast „Skarbnik”). Całkowite jego rozwiązanie nastąpiło w 1992 r. Klubowy sprzęt i meble zakupiła Komisja PA. Jednak pionierska działalność klubu przyniosła wymierne efekty, gdyż działalność na rzecz trzeźwości w naszym mieście ciągle się rozwijała. Obecnie nadal działają Klub Abstynenta „Skarbnik” i grupa AA „Ogniwo”, powstały nowe grupy AA. Wielu dawnych działaczy „Alternatywy” pełniło funkcję kuratorów społecznych, członków Komisji PA. Z pomocą byłego klubowicza powołano nową Poradnię Odwykową, która z nowym zespołem współpracowała ze środowiskami abstynenckimi, stopniowo odchodząc od leczenia farmakologicznego, na rzecz profesjonalnej terapii uzależnień.
Obecnie w Głogowie jest wiele grup AA i terapeutycznych. Są one pokłosiem pracy garstki trzeźwych alkoholików, którzy swoją działalnością i uporem zmieniali mentalność polityków, urzędników i innych grup społecznych. Przedstawiciele klubów abstynenckich brali udział w nowelizacjach Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi, jak również w wielu konferencjach naukowych poświęconych problemowi alkoholizmu.
Źródła:
Czasopisma: „Problemy Alkoholizmu” - Kluby o sobie: 1984 nr 11-12, 1985 nr 1–2. 1986 nr 2–3, 1987 nr 1;
„Zdrowie i Trzeźwość”– Rada Klubów Abstynenckich, 1987;
„Konkrety” – T. Szydłowska, Pić czy być, 1985;
„Słowo Polskie” – Powstają kluby abstynenta, grudzień 1984;
„Gazeta Robotnicza” –Alibi, „Azyl” i inne kluby, grudzień 1984.
Prywatne dokumenty i wspomnienia autora.
Michał Cimek [EZG z. 66/67, 2007 - Ruch trzeźwości]
