Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Sława Wieś
Osiedle wiejskie i majątek ziemski, od 1921 r. formalnie w granicach miasta Sława (majątek - od r. 1928). Niemiecka nazwa: Schlawa Dorf.
O istnieniu na południowo-wschodnim obrzeżu miasta zabudowy o charakterze wiejskim, wiemy ze skąpych informacji w dawnej kronice Sławy. Miasto kończyło się niegdyś Bramą Wschowską/Krzepielowską (ul. Wschowska) od wschodu, Bramą Głogowską/Radzyńską (ul. Głogowska) od południa i Polską (ul. Waryńskiego) od północy. Wyraźną przerwę i różnicę w zabudowie miasta i wsi Sławy spotkamy gdzieniegdzie jeszcze dzisiaj. Dawna część wiejska jest niższa, mniej zwarta i zawiera typowe obejścia inwentarskie. W przybliżeniu chodzi tu o teren przyległy do obecnych dwóch ulic wylotowych Głogowskiej i Wschowskiej, ponadto Kwiatowej, Powstańców Śląskich i Wiejskiej. Na pograniczu obu miejscowości tj. między ul. Głogowską a Kwiatową i Wschowską znajdował się stary cmentarz.
Od kiedy Sława i okoliczne dobra przeszły w ręce prywatne, miasto, nie posiadające majątku ziemskiego, płaciło podatek właścicielom pieniędzmi, wieś natomiast płodami rolnymi. Sława Wieś była niewątpliwie naturalnym zapleczem żywnościowym miasta, jednakże nie podgrodziem. Wynikało to chociażby z tego, że miasto, mimo książęcych zaleceń, nie miało murów obronnych. Przyczyn tego stanu rzeczy należy się doszukiwać w małym znaczeniu strategicznym, politycznym i gospodarczym, a co za tym idzie brakiem środków własnych na tak kosztowne przedsięwzięcie. Sława Wieś należała do klucza dóbr sławskich. Nie występuje w matrykułach księstwa głogowskiego, znanych z lat 1671-1721, wykazana jest natomiast w II połowie XVIII w. W tabelach podatku gruntowego z około 1765 r. zarejestrowano 10 gospodarstw komorników, 5 zagrodników, 2 wolnych chłopów, razem 21 chałupników i komorników, 5 rzemieślników. Z kolei w 1791 r. (Zimmermann) odnotowano dwór, 10 gospodarstw chłopskich, 4 zagrodników, 15 chałupników, wiatrak i 4 inne domy - w sumie 35 budynków z 227 obywatelami. W jej granicach była też owczarnia z 3 wiatrakami i 3 innymi budynkami z 40 domownikami. W 1867 r. osadę zamieszkiwało 250 protestantów (brak informacji o katolikach; analiza ewidencji ludności podobnych wielkością i charakterem okolicznych miejscowości, wskazywała wówczas na 5-6 krotną przewagę ewangelików nad katolikami, można zatem przyjąć w II połowie XIX w. przybliżoną liczbę „dusz” na ok. 300). W spisie dóbr z 1873 r. wymienia się gorzelnię. W 1921 r., po 17 latach negocjacji, Sławę Wieś ostatecznie włączono do granic administracyjnych miasta Sławy.
Literatura:
E. Franke, Schlesiersee die Stadt am grössten See Schlesiens, Schlesiersee b.d (około 1937/38);
P. Łachowski, Dzieje wsi w gminie Sława [w:] Sława - zarys dziejów, pr. zb. pod red. W. Strzyżewskiego, Sława 2004;
A. Pacyga, Sława Wieś, „Nasza Sława, nr 4, 2000;
J. B. Sadowski, P. Łachowski, Topolexikon. Zestawienie nazw miejscowości i jednostek toponomastycznych ziemi głogowskiej, Głogów 1995;
Tabele podatku gruntowego i ludności wsi śląskich z około 1765 roku, oprac. Zbigniew Kwaśny i Jan Wosch, Wrocław-Warszawa Kraków-Gdańsk 1975;
F. A. Zimmermann, Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, t.X, Brieg 1791.
Artur Pacyga [EZG z. 57, 2004 – Sława Wieś], Red. 2008
