Grębocice

Ilustracja do artykuły: Grębocice

Historia wsi

Grębocice - wieś leżąca około 10 km na południowy - wschód od Głogowa. Nazwa pochodzi od imienia „Grębota”. Najstarsze informacje o miejscowości pochodzą z XIII wieku. W 1985 r., w rejonie Grębocic odkryto dwa obiekty związane z kulturą łużycką oraz pięć obiektów późnolateńskich, w tym piec wapienniczy, jeden z najstarszych w Europie. W średniowiecznych źródłach wieś występuje pod nazwami: Grambociz (1298), Grambocziczi (1305), Gramschicz (1339) oraz Gramschitz (1376).

W XVI w. do Grębocic dotarł luteranizm. Początek XVIII w. zaznaczył się wpływami magnaterii niemieckiej wskutek przejęcia księstwa głogowskiego pod rządy Habsburgów austriackich. Grębocice stały się własnością rodu von Loss. W okresie rządów rodziny wybudowano dwór - wieżę rycerską. W 1631 roku na Ziemi Głogowskiej szalała największa epidemia zarazy, która dotarła również do Grębocic. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) była okresem przemarszu licznych wojsk, kwaterunku i rabunku wsi.

Od rodziny Loss majątek Grębocice wykupił król niemiecki Fryderyk II. W latach 1783 -1787 właścicielem był książę pruski Heinrich von Hohenzollern. Od XIX w. wieś stanowiła własność państwa. Podczas kampanii napoleońskiej (1806-1807) przez Grębocice dwukrotnie przechodziły oddziały wojsk francuskich. W 1813 r. Grębocice zajęły wojska rosyjskie. Dla ułatwienia komunikacji z Głogowem w 1828 r. ułożono bitą drogę. W 1854 r. uruchomiono linię kolejową z Głogowa przez Grębocice i Rudną do Legnicy. W 1907 r. założono linię energetyczną. Jeszcze w 1932 r., na północ od majątku stały dwa wiatraki.

W dniach 9-11 lutego 1945 r., Grębocice zostały zdobyte przez oddział żołnierzy radzieckich. W latach 70-tych w ramach rozwoju aglomeracji miejsko-przemysłowej rejonu głogowskiego przewidywano, iż Grębocice awansują do rangi ośrodka miejskiego. Ponadto na terenie gromady Grębocice planowano lokalizację huty. Ponieważ pod budowę zamierzano przeznaczyć znaczny obszar gleb pszenno-buraczanych spowodowało to rewizję projektu. W rezultacie hutę zbudowano na teren wsi Żukowice.

Do najciekawszych zabytków należą: kościół parafialny, ruiny renesansowego pałacu i spichlerz. Ponadto klasycystyczne murowane domy z pierwszej połowy XIX w. (ul. Długa 11 i Głogowska 12) oraz dworzec kolejowy z XIX w.

Kościół p.w. św. Marcina wzniesiono prawdopodobnie ok. 1500 r. a przebudowano w 1813 r. (obniżając dach). Jest to obiekt murowany z kamienia i cegły, jednonawowy z prostokątnym prezbiterium i wieżą od zachodu. Wnętrze nawy i prezbiterium nakryte są stropami, w zakrystii występują sklepienia klasztorne. Wyposażenie jest w większości późnobarokowe (XVIII w.).

Pałac powstał w wyniku przebudowy XV-wiecznej rycerskiej wieży mieszkalnej. W 1609 r. otrzymał postać późnorenesansowego pałacu piętrowego na planie prostokąta. Na parterze zachowały się jeszcze oryginalne sklepienia kolebkowe oraz bogato zdobiony renesansowy portal z tarczami herbowymi. W 2021 r. portal zostanie odrestaurowany, a ruiny będą podświetlone. Przypałacowy spichlerz zbudowano z kamienia i cegły w końcu XVII wieku. Obecnie w świeżo odnowionym obiekcie powstało centrum ekspozycyjno-wystawiennicze.

W Grębocicach znajdował się kiedyś ewangelicki kościół, którego budowę rozpoczęto w 1754 r. W 1845 r. został przebudowany i powiększony - dostawiono wieżę. Obok powstała plebania, dzwonnica z trzema dzwonami oraz budynek szkoły parafialnej. Zdewastowana po II wojnie światowej świątynia wraz z resztą zabudowań została rozebrana do fundamentów w 1947 r. Znajdowała się ona na miejscu dzisiejszej piekarni.

Źródła i foto: grebocice.com.pl, glogow.pl, docplayer.pl, polska-org.pl, miedziowefakty.pl, niederschlesien.info, miedziowe.pl, T. Mietlicki, B. Włodarczyk, J. Taras, W. Dudek, M. Górniak, U. Romaniuk, W. Najgebauer

Grębocice - zdjęcie 1

Grębocice - zdjęcie 2

Grębocice - zdjęcie 3

Grębocice - zdjęcie 4

Grębocice - zdjęcie 5

Grębocice - zdjęcie 6

Grębocice - zdjęcie 7

Grębocice - zdjęcie 8

Grębocice - zdjęcie 9

Grębocice - zdjęcie 10 

 

layout->loadBlock('tools/login'); */?>

Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności