Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
(→Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”) |
|||
| (Nie pokazano jednej wersji pośredniej.) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Kategoria:Obiekty wojskowe]] | [[Kategoria:Obiekty wojskowe]] | ||
=Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”= | =Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”= | ||
| - | Na północnych peryferiach Głogowa, bezpośrednio przy linii kolejowej do Leszna, na wale przeciwpowodziowym, za Starą Odrą znajduje się niewielka grupa obiektów fortyfikacyjnych. Składa się ona z czterech budowli, z których pierwsza została wybudowana około 1858 r., w czasach gdy rozpoczęto budowę połączenia kolejowego z Lesznem. Jest to ceglany tradytor artyleryjski, który w owym czasie został nazwany „Blockhaus Schanze”, z racji obsypania od strony północnej niewielkim wałem. Posiada on dwie kondygnacje. Kondygnacja dolna (nieco pod powierzchnią ziemi), z pięcioma antyrykoszetowymi otworami strzelniczymi była pomieszczeniem bojowym dla artylerii. Dlatego też grubość ścian wynosi 1,2 m. Natomiast kondygnacja górna (grubość ścian około 0,5 m) służyła głównie za pomieszczenie koszarowe i była wyposażona m.in. w otwory strzelnicze dla broni palnej. Kształt obiektu, w przekroju poziomym, jest zbliżony do trapezu. Przy obiekcie znajduje się studnia głębinowa. | + | [[Grafika:Blockhaus_Schanze.JPG|left|200px]] Na północnych peryferiach Głogowa, bezpośrednio przy linii kolejowej do Leszna, na wale przeciwpowodziowym, za Starą Odrą znajduje się niewielka grupa obiektów fortyfikacyjnych. Składa się ona z czterech budowli, z których pierwsza została wybudowana około 1858 r., w czasach gdy rozpoczęto budowę połączenia kolejowego z Lesznem. Jest to ceglany tradytor artyleryjski, który w owym czasie został nazwany „Blockhaus Schanze”, z racji obsypania od strony północnej niewielkim wałem. Posiada on dwie kondygnacje. Kondygnacja dolna (nieco pod powierzchnią ziemi), z pięcioma antyrykoszetowymi otworami strzelniczymi była pomieszczeniem bojowym dla artylerii. Dlatego też grubość ścian wynosi 1,2 m. Natomiast kondygnacja górna (grubość ścian około 0,5 m) służyła głównie za pomieszczenie koszarowe i była wyposażona m.in. w otwory strzelnicze dla broni palnej. Kształt obiektu, w przekroju poziomym, jest zbliżony do trapezu. Przy obiekcie znajduje się studnia głębinowa. |
Tradytor został wybudowany równolegle z innymi fortyfikacjami położonymi na tym terenie. W latach 1857-1860 Prusacy wybudowali fort artyleryjski „Lünette am Schloss See” (położony około 500 m na zachód od tradytora) i znajdującą się na Ostrowie Tumskim wieżę artyleryjską „Turm Reduit”. „Blockhaus Schanze” miało zabezpieczać przed napadem most kolejowy na Starej Odrze, a także wspierać ogniem artyleryjskim podczas walki „Lünette am Schloss See” oraz wcześniej wybudowany fort „Brückenkopf” (zniszczony w 1945 r.). | Tradytor został wybudowany równolegle z innymi fortyfikacjami położonymi na tym terenie. W latach 1857-1860 Prusacy wybudowali fort artyleryjski „Lünette am Schloss See” (położony około 500 m na zachód od tradytora) i znajdującą się na Ostrowie Tumskim wieżę artyleryjską „Turm Reduit”. „Blockhaus Schanze” miało zabezpieczać przed napadem most kolejowy na Starej Odrze, a także wspierać ogniem artyleryjskim podczas walki „Lünette am Schloss See” oraz wcześniej wybudowany fort „Brückenkopf” (zniszczony w 1945 r.). | ||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
<small> | <small> | ||
| - | '''Literatura:'''<br> | + | '''Literatura:'''<br>J. Bigos, Ł. Jabłoński, ''Twierdza Głogów'' , „R-20. Gazetka zrzeszonych i niezrzeszonych bunkrowców”, nr 5/1992.</small> |
| - | + | ||
'''Krzysztof Motyl''' [EZG z. 22, 1994 - '''''Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”'''''] | '''Krzysztof Motyl''' [EZG z. 22, 1994 - '''''Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”'''''] | ||
Aktualna wersja
Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”
Tradytor został wybudowany równolegle z innymi fortyfikacjami położonymi na tym terenie. W latach 1857-1860 Prusacy wybudowali fort artyleryjski „Lünette am Schloss See” (położony około 500 m na zachód od tradytora) i znajdującą się na Ostrowie Tumskim wieżę artyleryjską „Turm Reduit”. „Blockhaus Schanze” miało zabezpieczać przed napadem most kolejowy na Starej Odrze, a także wspierać ogniem artyleryjskim podczas walki „Lünette am Schloss See” oraz wcześniej wybudowany fort „Brückenkopf” (zniszczony w 1945 r.).
W 1914 r., według wcześniej przygotowanych instrukcji budowlanych (z 1907 r.) przystąpiono do modernizacji „Blockhaus Schanze” poprzez zlikwidowanie wału ziemnego, a postawienie trzech schronów biernych dla piechoty. Budowle te posiadają konstrukcję mieszaną tzn. ceglano-betonową, w której stropodach wykonany z betonu.
Za tradytorem znajduje się największa budowla z tego okresu, którą jest schron dla plutonu piechoty (około 10 m długości). Grubość stropodachu dochodzi do 2,1 m. Został on wzmocniony dwuteownikami, które stanowią warstwę ochronną przed odpryskami, powstającymi podczas ostrzału nieprzyjaciela. Ściana wejściowa została wyposażona w jeden duży otwór doświetlający, który zamykano grubymi przesuwnymi płytami stalowymi. Nieco mniejsze są schrony dla drużyn piechoty. Długość ścian zewnętrznych wynosi około 6,4 m. Są one rozmieszczone po przeciwnych stronach „Blockhaus Schanze”. Obiekty te są bliźniacze – różnią się jedynie usytuowaniem wejść. Przekrój pionowy głównego pomieszczenia jest zbliżony kształtem do ściętego koła. Wewnętrzne ściany są wyłożone cienką warstwą cynkowej blachy falistej, która stanowiła warstwę przeciwodpryskową. Ściany wejściowe posiadają po dwa otwory doświetlające, które są skierowane na miasto.
W latach 30. XX w. wymieniono kable elektryczne i telefoniczne. W 1944 r. „Blockhaus Schanze” zostało nieco zmodernizowane. Wykonano wówczas okopy, zasieki i pola minowe naokoło grupy. Jednakże w czasie walk o miasto, w 1945 r. tradytor wraz ze schronami nie został w pełni wykorzystany do obrony, dzięki czemu nie został zniszczony.
„Blockhaus Schanze” stanowi jeden z nielicznych, zachowanych w nienaruszonym stanie, przykładów pruskich fortyfikacji Głogowa.
Literatura:
J. Bigos, Ł. Jabłoński, Twierdza Głogów , „R-20. Gazetka zrzeszonych i niezrzeszonych bunkrowców”, nr 5/1992.
Krzysztof Motyl [EZG z. 22, 1994 - Twierdza Głogów – „Blockhaus Schanze”]
