Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Dariusz (Dyskusja | wkład)
(Nowa strona: Kategoria:Administracja Kategoria:Administracja =Gmina Wiejska Głogów= Gmina wiejska Głogów leży w centralnej części powiatu głogowskiego otaczając swoim obszarem ...)
Następna edycja →
Aktualna wersja
Gmina Wiejska Głogów
Gmina wiejska Głogów leży w centralnej części powiatu głogowskiego otaczając swoim obszarem miasto Głogów. Zajmuje obszar 84,28 km², co stanowi 19% powierzchni powiatu.
Spis treści
I. Administracja i samorząd
1. Historia administracyjna obszaru gminy od 1945 r. 2. Samorządowa gmina od 1990 r.
II. Charakterystyka gminy
1. Geografia 2. Ochrona przyrody i krajobrazu 3. Demografia 4. Gospodarka i czynniki rozwojowe 5. Infrastruktura techniczna 6. Infrastruktura społeczna 7. Kultura, sport 8. Dziedzictwo kulturowe 9. Turystyka 10. Kwestie wyznaniowe 11. Przynależność do organizacji
III. Herb i flaga Gminy Głogów
I. Administracja i samorząd
1. Historia administracyjna obszaru gminy od 1945 r.
W latach 1945-1954 obszar obecnej gminy Głogów wchodził w skład gmin: Białołęka (sołectwo Przedmoście, przysiółki Bytnik i Zabornia), Kotla (sołectwa: Grodziec Mały, Klucze, Krzekotów. Serby, Stare Serby, Wilków), Nosocice (sołectwa: Ruszowice, Szczyglice, Turów). W latach 1955-1972 na terenie obecnej gminy funkcjonowały gromady: Grodziec Mały (od 1960 r. – Bogomice), Nosocice (od I 1964 – Krzepów), Przedmoście i Serby Stare. Ruszowice należały do gromady Jaczów, zlikwidowanej 31 XII 1958 – od 1 I 1959 gromada Ruszowice. Z dniem 1 I 1973 utworzona została gmina Głogów z terenów byłych gromad Krzepów i Serby Stare oraz trzech miejscowości z gromady Bogomice. Gmina objęła 26 miejscowości, w tym 19 sołectw: Biechów, Borek, Brzostów, Górkowo, Grodziec Mały, Klucze, Krzekotów, Krzepów, Nosocice, Przedmoście, Rapocin, Ruszowice, Serby, Stare Serby, Szczyglice, Turów, Widziszów, Wilków, Zabornia. Obszar nowoutworzonej gminy wynosił 9338 ha. W 1984 r. odłączone zostały z gminy i przyłączone do Głogowa tereny wsi: Brzostów, Górkowo, Krzepów, Nosocice oraz część Widziszowa. W 1988 r. do Głogowa przyłączone zostały część Widziszowa i osada Biechów, a z dniem 1 I 1990 kolejny fragment terenu gminy. W 1991 r. obszar gminy wynosił 84 km². Gmina należąc do powiatu głogowskiego znajdowała się w województwach: wrocławskim (1945-1950) i zielonogórskim (1950-1975). W latach 1975-1998 znajdowała się w woj. legnickim (w latach 1990-1998 podlegała pod Urząd Rejonowy w Głogowie). Od 1999 r. należy do woj. dolnośląskiego.
2.Samorządowa gmina od 1990 r.
W pierwszych wolnych wyborach samorządowych w dniu 27 V 1990 wyłoniona została 18-osobowa Rada Gminy Głogów (przewodniczący – Andrzej Krzemień), która wybrała wójta w osobie Stanisława Stężalskiego.
W kolejnych kadencjach radę gminy stanowili:
Kadencja 1994-1998: przewodniczącymi rady byli: Wanda Szumielewicz (1994-1995), Eliasz Buczyński (1995-1997), Jan Miśko (1997-1998). Pozostali radni: Wiesław Babisz, Zygmunt Czekaj, Zdzisław Dawgul, Danuta Furmanek, Jan Gąsiorowski, Krystyna Grzegorek, Zofia Kosmatka, Stanisław Kozuń, Andrzej Krzemień, Stefan Machota, Jerzy Poczyszcz, Włodzimierz Popieniuk, Marek Pruski, Zygmunt Przytulski, Mirosław Ptak. Kadencja 1998-2002: Jan Miśko – przewodniczący do 2001 r., Krystyna Grzegorek – przewodnicząca w latach 2001-2002, Henryk Fartuszyński, Jan Gąsiorowski, Mieczysław Giertuga, Tadeusz Głowacki, Elżbieta Jaworska, Marek Kiziak, Stanisław Kozuń, Edward Lisiecki, Ewa Ładziak, Mieczysław Petecki, Jerzy Poczyszcz, Marek Pruski, Zygmunt Przytulski, Piotr Radosz, Stanisław Stężalski, Marian Szłapka (wicewójt). Kadencja 2002-2006: Krystyna Grzegorek – przewodnicząca, Ireneusz Czyczyk, Danuta Furmanek, Jan Gąsiorowski, Mieczysław Giertuga, Marek Kiziak, Andrzej Konowalczyk, Edward Lisiecki, Jerzy Szczepanowski, Jerzy Poczyszcz, Stanisław Kozuń, Włodzimierz Popieniuk, Zygmunt Przytulski, Stanisław Stężalski, Ryszard Szybajło. Kadencja 2006-2010: Krystyna Grzegorek – przewodnicząca, Danuta Furmanek (wiceprzewodnicząca), Jan Gąsiorowski (wiceprzewodniczący), Ireneusz Czyczyk, Renata Demeszuk, Mieczysław Giertuga, Joanna Gniewosz, Zbigniew Gruchała, Marek Kiziak, Adam Kmieczyk, Andrzej Konowalczyk, Stanisław Kozuń, Joanna Matyjaszczyk, Stanisław Stężalski, Jerzy Szczepanowski. Kadencja 2010-2014: Krystyna Grzegorek – przewodnicząca do 2011 r., Lech Gostyński - przewodniczący w latach 2011-2014, Danuta Furmanek (wiceprzewodnicząca), Ireneusz Czyczyk, Renata Demeszuk, Mieczysław Giertuga, Marek Gruchała, Zbigniew Gruchała, Ryszard Jankowski, Grzegorz Jasik, Ewa Ładziak, Leszek Madej, Marcin Szeffer, Krystyna Szwiergiel, Sebastian Urbański. Skład rady wybranej na kadencję 2014-2018: Sylwester Barnaś – przewodniczący, Jolanta Bagińska, Piotr Cypryjański, Ireneusz Czyczyk, Renata Demeszuk, Jarosław Gniewosz, Ryszard Jankowski, Jolanta Krasicka, Alicja Krupa, Ewa Ładziak, Katarzyna Molisak, Robert Rudowicz, Ludwik Twardochleb, Sebastian Urbański, Stanisław Wardecki.
Wójtowie Gminy Głogów: Stanisław Stężalski (1990-1998), Andrzej Krzemień (1998-2014), Joanna Gniewosz (od 2014).
II. Charakterystyka gminy
1. Geografia
Ukształtowanie powierzchni. Gmina położona jest po obydwu stronach Odry, w mezoregionie Pradoliny Głogowskiej (makroregion Obniżenie Milicko-Głogowskie), średnia wys. około 70 m. Południowa część obszaru wkracza na Wzgórza Dalkowskie (mezoregion w makroregionie Wał Trzebnicki), maksymalna wys. ok. 150 m. Hydrografia. Przez teren gminy przepływa Odra i jej lewobrzeżny dopływ Rudna (w dolnym biegu określany również nazwą Czarna). Pozostałe cieki, lewobrzeżne: Kanał Południowy (z Leszkowic do Przedmościa, wpada do Rudnej), Kanał Mleczarski (ze Smardzowa do Przedmościa, wpada do Rudnej), Kanał Borkowski (z Białołęki do os. Nosocice, wpada do Rudnej), Sępolno (ze Smardzowa do Głogowa, wpada do Odry). Prawobrzeżne: Kanał Krzycki (z Krzycka Małego do Siedliska, wpada do Odry), Kanał Grodzki (od Grodźca Małego, wpada do Kanału Krzyckiego), Serbska Struga (od Wilkowa, wpada do Kanału Krzyckiego). Użytkowanie gruntów: użytki rolne zajmują 63% obszaru, użytki leśne – 13%.
2. Ochrona przyrody i krajobrazu
Najbardziej wartościowe przyrodniczo tereny w gminie znajdują się w Pradolinie Głogowskiej, w granicach dawnej terasy zalewowej Odry. Są to fragmenty lasów łęgowych, starorzecza oraz zbiorowiska łąkowe – siedliska rzadkich i zagrożonych gatunków flory i fauny. Do takich należy użytek ekologiczny „Łęgi Głogowskie”, utworzony w 2005 r. w międzywale rzeki Odry, w strefie ochronnej Huty Miedzi „Głogów”. W jego skład wchodzi 130,57 ha terenów gminy. Obszar gminy obejmują fragmenty obszarów sieci Natura 2000: PLB020008 „Łęgi Odrzańskie” (944,8 ha) oraz specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020018 „Łęgi Odrzańskie”. Na terenie gminy objęto indywidualną ochroną w formie pomników przyrody 6 drzew.
3. Demografia
Utworzona 1 I 1973 gmina liczyła 8287 mieszk. i była najludniejszą w powiecie głogowskim. W wyniku przyłączenia w latach 1984-1990 terenów wiejskich do gminy miejskiej, liczba ludność spadła o prawie połowę – 4446 mieszk. w 1991 r. Przyczyniła się do tego również migracja do Głogowa. W latach 90. zaczął się odwrotny proces, co objawia się odtąd stałym przyrostem mieszk. (1994 r. – 4571, 2002 r. – 5042, 2012 r. – 6359). W 2014 r. gmina Głogów posiada 6450 mieszk. (7% ludności powiatu). Gęstość zaludnienia wynosi 76 os./ km². W skład gminy wchodzi 13 wsi sołeckich: Borek – 375 mieszk., Bytnik – 88, Grodziec Mały - 567, Klucze – 219, Krzekotów – 128, Przedmoście – 857, Ruszowice – 1170, Serby – 1747, Stare Serby – 129, Szczyglice – 162, Turów – 150, Wilków – 688, Zabornia – 73 (dane z 2013 r.).
4. Gospodarka i czynniki rozwojowe
Mimo bardzo dobrych gleb, tylko niewielki odsetek mieszkańców gminy utrzymuje się z rolnictwa. Strukturę lokalnej strefy gospodarczej cechuje wysoki stopień prywatyzacji. W 2014 r. liczba podmiotów gospodarczych na terenie gminy wynosi 404. Istotny wpływ na zatrudnienie ma położenie gminy w sąsiedztwie KGHM „Polska Miedź SA” w tym Huty Miedzi „Głogów” i LSSE w Głogowie i Polkowicach. Za najważniejsze kierunki rozwoju uznaje się rozwój zabudowy mieszkaniowej, zwiększenie roli sektora usług, pobudzenie aktywności gospodarczej oraz rozwój infrastruktury technicznej i rolniczej. Gmina dysponuje atrakcyjnymi terenami inwestycyjnymi. Planowane tereny dla rozwoju aktywności gospodarczej grupują się głównie w podmiejskich wsiach Ruszowice (lokalizację znalazły tu już duże obiekty handlowe: TESCO, Castorama, Carrefour, Media Markt), Serby oraz w Wilkowie.
5. Infrastruktura techniczna
Wszystkie wsie posiadają sieć wodociągową, natomiast tylko pięć z nich ma możliwość korzystania z kanalizacji sanitarnej. W 2013 r. rozpoczęto budowę kanalizacji sanitarnej we wsi Wilków. Na 1901 gospodarstw domowych, z wodociągu korzysta 799, z wodociągów i kanalizacji – 1068, z samej kanalizacji korzystają 34 gospodarstwa domowe. Na terenie Gminy Głogów znajduje się gazociąg wysokiego ciśnienia relacji KGZ Kościan - KGHM Polkowice/Żukowice wraz z kablami łączności światłowodowej i infrastrukturą towarzyszącą. Łączna długość gazociągu w granicach gminy Głogów wynosi 22 km. Z instalacji gazu ziemnego korzystają mieszkańcy południowej części gminy (22,7% ogółu mieszkańców). Infrastruktura komunikacyjna. Gmina Głogów posiada bardzo dobre warunki komunikacyjne. Przez gminę przebiega droga krajowa nr 12 (Łęknica – Dorohusk) oraz drogi wojewódzkie: nr 292 (Przyborów - Głogów) i nr 329 (Głogów – Potoczek, droga krajowa nr 3). Na terenie gminy w węźle kolejowym Głogów przecinają się linie kolejowe dwutorowa, zelektryfikowana magistrala kolejowa państwowego znaczenia nr 273, relacji Wrocław – Szczecin, i linia kolejowa nr 14, relacji Łódź Kaliska – (Zasieki) Forst. Jest to linia o znaczeniu państwowym, niezelektryfikowana, od strony Leszna do Głogowa dwutorowa, z Głogowa do Żagania jednotorowa.
6. Infrastruktura społeczna
Oświata. Gminną sieć oświatową tworzą: trzy Szkoły Podstawowe (w Przedmościu, Serbach i Wilkowie), 2 Gimnazja Gminne (w Przedmościu i Serbach), Publiczne Przedszkole w Serbach oraz punkty przedszkolne: w Borku (niepubliczny), Przedmościu i Wilkowie. Służba zdrowia i pomoc społeczna. Do gminy Głogów należy Wiejski Ośrodek Zdrowia w Krzepowie, świadczący usługi zdrowotne lekarza rodzinnego, lekarza pediatry oraz stomatologa. Na terenie gminy działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, mające swoje siedziby w Urzędzie Gminy Głogów. Bezpieczeństwo. Policja ¬ KPP w Głogowie, II Rewir Dzielnicowych. Na terenie gminy działa sześć drużyn OSP: w Borku, Przedmościu, Ruszowicach, Serbach, Szczyglicach i Wilkowie, z ogólną liczbą ponad 230 członków. W skład poszczególnych formacji wchodzą również Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze. Organizacje społeczne. Oprócz klubów sportowych, działają stowarzyszenia: Stowarzyszenie „Borek Wieś Naszych Marzeń”, Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Oświaty „Dziecięcy Raj” w Borku, „Stowarzyszenie Działania i Integracji w Wilkowie nad Odrą”, Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci i Młodzieży Wiejskiej „Przywrócić nadzieję”, Stowarzyszenie „Ruszamy” w Ruszowicach.
7. Kultura, sport
Życie kulturalne gminy skupia się wokół Gminnego Ośrodka Kultury w Przedmościu, który zarządza 12 świetlicami (siedem środowiskowych i pięć wiejskich), Gminną Biblioteką Publiczną oraz Środowiskowym Centrum Kultury w Serbach. W gminie działają zespoły folklorystyczne: „Serbowiacy”, „Przedmościanki” (od 1986 r.) oraz najmłodszy zespół „Grodzianki”, skupiający w swoich szeregach również dzieci. W gminie działają cztery Ludowe Zespoły Sportowe: Odra Grodziec Mały, Sparta Przedmoście, Zawisza Serby i Mieszko Ruszowice (wszystkie kluby mają statusy stowarzyszeń). W Serbach wybudowano kompleks sportowy „Orlik”, do którego dostęp mają wszyscy mieszkańcy gminy.
8. Dziedzictwo kulturowe
W rejestrze WKZ znajduje się 16 zabytków nieruchomych z terenu gminy, w gminnej ewidencji – 323. Wśród nich wyróżniają się dzwonnica w Przedmościu, kościół parafialny w Wilkowie i pałac w Borku. Na terenie gminy zewidencjonowano 357 stanowisk archeologicznych, z których osiem zostało wpisanych do rejestru WKZ. W Ruszowicach zlokalizowany jest prywatny skansen wiejskiej zabudowy drewnianej i sprzętu rolniczego z terenów całej Polski.
9. Turystyka
Gmina posiada dobre warunki do uprawiania rekreacji i turystyki aktywnej na terenach nadodrzańskich i Wzgórzach Dalkowskich. Przez teren gminy przebiegają oznakowane trasy turystyczne, m.in. rowerowy „Szlak Odry”. Północno-wschodnia część gminy znajduje się w zasięgu kompleksu leśnego, bogatego w zwierzynę i grzyby. Godnym zwiedzenia miejscem jest skansen wiejskiej zabudowy drewnianej i sprzętu rolniczego w Ruszowicach. Gmina nie posiada miejsc noclegowych.
10. Kwestie wyznaniowe
Teren gminy obejmują parafie rzymskokatolickie: Parafia pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Serbach (erygowana w 1989 r.; Serby, Serby Stare), Parafia pw. św. Jana Nepomucena w Wilkowie (Wilków, Klucze, Krzekotów), Parafia pw. św. Wawrzyńca w Rapocinie, administrowana przez parafię pw. Wniebowzięcia NMP w Głogowie (Grodziec Mały), parafia pw. św. Marcina w Grębocicach (Przedmoście); parafia pw. Apostołów Szymona i Tadeusza Judy w Jaczowie (Ruszowice); parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krzepowie (Borek, Bytnik, Szczyglice, Zabornia), Parafia pw. św. Michała Archanioła w Kwielicach (Turów).
11. Przynależność do organizacji
Gmina Głogów należy do Związku Gmin Wiejskich R.P oraz do „Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Kraina Łęgów Odrzańskich”.
III. Herb i flaga Gminy Głogów
Herb. Dla herbu Gminy Głogów przyjęto tarczę wczesnogotycką tzw. „hiszpankę”. W czerwonym polu tarczy ukazana jest postać rycerza o złotych włosach, w czarnosrebrnej zbroi, z błękitną tuniką bez rękawów na wierzchu, przepasaną złotym pasem z przypiętym doń mieczem o złotej rękojeści w błękitnej pochwie. W prawej ręce rycerza znajduje się czarny drzewiec zakończony złotym grotem, z proporcem barwy złotej, na którym widnieje czarny orzeł z przepaską na piersi. W lewej ręce trzyma on złotą tarczę z wizerunkiem czarnego orła Piastów dolnośląskich. Po lewej stronie rycerza widnieje fragment zabudowy zamkowo-pałacowej, na szczycie którego znajdują się dwie postacie. Postać kobieca podająca hełm rycerzowi, odziana jest w tunikę barwy zielonej, przepasaną złotym paskiem, na czarnych włosach widnieje zielona przepaska ze złotym motywem. Druga postać to złotowłosy trębacz dmący w czarny róg, ubrany w błękitną szatę. Herb Gminy Głogów jest odwzorowaniem wizerunków widniejących na pieczęci pieszej księcia Konrada I głogowskiego z 1253 r. Identyfikację herbu zapewnia dopiero tzw. herb wielki, którego istotnym elementem jest wstęga z nazwą gminy pisanej literą antykwy. Oprócz wstęgi z napisem „GMINA+GŁOGÓW+GMINA”, znajdującej się pod tarczą z herbem, ważnym elementem herbu wielkiego są trzymacze pod postacią dwóch srebrnych koni trzymających tarczę małego herbu z obu stron.
Flaga. Flaga Gminy Głogów odzwierciedla barwy herbu. Płat flagi dzieli się na trzy poziome strefy, gdzie od góry znajduje się strefa barwy błękitnej, środkowa barwy złota i dolna barwy czerwieni. Na fladze został umieszczony w zaszczytnej górnej części herb gminy. Układ kolorów flagi nie jest przypadkowy, ponieważ barwy godła są bardziej zaszczytne (błękit i złoto) niż barwa pola tarczy (czerwień).
Źródła:
W opracowaniu hasła korzystano z materiałów przekazanych i informacji udzielonych przez urząd Gminy Głogów. Wśród wykorzystanych materiałów elektronicznych najważniejsze były serwis informacyjny www.ugglogow.com.pl oraz dane GUS.
Podstawową literaturę do poruszanej w haśle tematyki dla okresu lat 1945-1973 stanowią prace W. Nawrockiego: Zmiany administracyjne powiatu głogowskiego w Polsce Ludowej, 1968 i Podział administracyjny powiatu głogowskiego 1944-1973 (obydwie w maszynopisach). Istotne znaczenia posiadają opracowania J. Chutkowskiego Głogów i Ziemia Głogowska w latach 1945-1950 (maszynopis) i Głogów w XX wieku Zarys monograficzny, Towarzystwo Ziemi Głogowskiej, Głogów 2004. Ponadto ważne okazały się opracowania: Województwo legnickie, przemiany i rozwój w 40-leciu PRL. Szkice monograficzne i materiały (redaktor T. Rollauer), Legnica 1988; Informator o gminach województwa legnickiego, Wojewódzki Urząd Statystyczny w Legnicy 1992.
Alicja Gorajewska [EZG z. 74, 2015 – Gmina Głogów, I. Administracja i samorząd, II. Charakterystyka gminy, III. Herb i flaga Gminy Głogów]
