Aktualna wersja

Podkategoria: Gospodarka i gospodarka komunalna

Poczta w Głogowie w latach 1945-1991

Za początek Poczty Polskiej po wojnie uznaje się utworzenie Dyrekcji Okręgu Poczty i Telegrafów w Lublinie. W miarę posuwania się frontu tworzone były kolejne Dyrekcje Okręgów, w tym we Wrocławiu. Na podstawie zarządzenia z wrocławskiej DOPiT (nr SO 101, z dn. 8.08.1945 r.), do prac przy organizowaniu służby pocztowo-telekomunikacyjnej w Głogowie został wyznaczony Franciszek Józef Marczek, który przybył do miasta 14 lipca. W związku ze zniszczeniami gmachów pocztowych – poczty głównej (ob. ul. P. Skargi 25) i nr 2 przy dworcu kolejowym, uruchomiono w dniu 22 sierpnia pierwszy punkt ekspedycji przy ul. Grunwaldzkiej 5. W tym miejscu urząd działał do czasu odbudowy budynku poczty głównej. Naczelnikiem Obwodowego Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego został F. Marczek.

W pierwszym okresie przesyłki przewożono dzięki współpracy z kolejarzami pociągów obsługujących czynne linie kolejowe. Współpracowano z UPT w Rawiczu, który pośredniczył w przekazywaniu poczty na obszar kraju. Poważnym zadaniem było tworzenie placówek terenowych w okolicznych miejscowościach rozległego powiatu. Pierwszym listonoszami (doręczycielami) byli Leonard Okoń i Stanisław Krasiński.W celu obsługi ambulansowego przewozu pocztowego, w 1952 r. uruchomiono rozdzielnię pocztową na peronie 2 odbudowywanego dworca kolejowego. W 1964 r. oddano do użytku pomieszczenia we wschodnim skrzydle kompleksu dworca. Później wyremontowano również kładkę z windą towarową. Usprawniło to rosnący stale kolejowy obrót przesyłkami. Jednocześnie urząd oferował usługi pocztowo-telekomunikacyjne mieszkańcom tej części miasta. W grudniu 1964 r., oddano do użytku Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny nr 2 we wschodnim skrzydle budynku dworca kolejowego.

W związku ze zniszczeniami linii napowietrznych sieć telekomunikacyjna była tworzona od nowa. W 1945 r. zainstalowano pierwszą centralę telefoniczną o 5 numerach. W końcu października zorganizowano połączenie z Nową Solą. W 1946 r. centrala obsługiwała 12 abonentów i 4 połączenia międzymiastowe. W kolejnych latach następowała systematyczna rozbudowa centrali i sieci telefonicznej. Do 1958 r. uzyskano 375 łączy abonenckich i centralę międzymiastową na 50 numerów. W latach 60. miejską centralę automatyczną rozbudowano do 1000 numerów. Zmieniono też wtedy system numerów telefonicznych z trój – na czterocyfrowy. W 1971 r. liczba abonentów osiągnęła 1800. W pierwszym okresie z powodu braku pracowników obsługa połączeń telefonicznych odbywała się tylko do godz. 18.00. Później wprowadzono całodobową obsługę połączeń międzymiastowych. Automaty wrzutowe (rozmównice publiczne) zainstalowano 18.09.1957 r. w budce na rogu ul. K. Świerczewskiego (W. Sikorskiego) i Jedności Robotniczej oraz 28.09.w hallu dworca. Dalekopisy, głównie do przesyłania tzw. telegramów zainstalowano w UPT 1 w 1954 r., a w UPT 2 w 1972 r.

Wraz z upływem czasu, stabilizacją i odbudową kraju poczta przystosowywała swoje struktury do współczesnych wymagań. Poszczególne placówki klasyfikowano nadając im odpowiednie rangi i zasięg działania. Obwodowy Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny w Głogowie w 1954 r., został przeorganizowany w Powiatowy Zarząd Łączności. W 1957 r. powrócono do poprzedniej praktyki OUP-T. Zasięg Urzędu w Głogowie zwiększono o obszar powiatu wschowskiego, natomiast służby techniczne tych powiatów podporządkowano Rejonowemu Urzędowi Telekomunikacji w Nowej Soli. W 1973 r. zlikwidowano OUPT Głogów, podporządkowując UPT Głogów 1 (II klasy) Obwodowemu UP-T Nowa Sól. W 1975 utworzono Urząd Nadzoru Eksploatacji Pocztowej Głogów 1 (I klasy). Od 1976 r. powrócono do poprzedniej struktury, utworzono OUP-T Głogów 2 i przeniesiono do budynku w obiekcie dworca kolejowego. Od 1.01.1984 w ramach przeszeregowania powstał Obwodowy Urząd Poczty nr 2. Urząd w Głogowie podlegał kolejno zwierzchności okręgowej w Poznaniu, Wrocławiu, Zielonej Górze i Legnicy.

Do 1990 r. w mieście ukształtowała się sieć obiektów pocztowych w ilości ośmiu punktów. Placówki rozmieszczone były w osiedlach mieszkaniowych. Ich ilość wzrastała wraz z rozbudową miasta: 1970 – 3; 1975 – 5; 1979 – 6; w 1990 – 8. W 1991 r. państwowa jednostka organizacyjna „Polska Poczta, Telegraf i Telefon” została podzielona i przekształcona w państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska” oraz Telekomunikację Polską Spółkę Akcyjną. W konsekwencji organizacji nowego podmiotu na szczeblu terenowym, 1.04.1992 r. placówkę przemianowano na Urząd Pocztowy Głogów 2 (I klasy).

Siedziba: od sierpnia 1945 r. zaadaptowane pomieszczenia mieszkalne przy ul. Grunwaldzkiej 9; od 1.05.1954 r. odbudowany po zniszczenia wojennych budynek poczty oddany w końcu XIX w. (01. 05.1892 r.) przy ul. Piotra Skargi 25; od 1976 r. przy placu 1000-lecia Państwa Polskiego, we wschodnim skrzydle dworca kolejowego, gdzie dotąd mieścił się UPT Głogów 2. W latach 1990-91 został przebudowany i rozbudowany, zyskując nowy adres – ul. 1 Maja 1. W ramach podziału majątku pocztowo-telekomunikacyjnego budynek przy ul. P. Skargi 25 przypadł Telekomunikacji Polskiej, która wystawiła go kilka lat temu na sprzedaż. Naczelnicy, dyrektorzy: Franciszek Józef Marczek, Antoni Kowalczyk, Kazimierz Zalewski, Stanisław Łowicki, Kazimierz Pawlewicz, Czesław Kaczmarek, Zbigniew Kozłowski (do 1995 r.). Stan zatrudnienia: 1945 – 6 osób; 1954 – 62; 1970 – 211.

Literatura:

K. Gliński, Kronika powiatu głogowskiego z roku 1946, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie;
Kronika. Obwodowy Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny Głogów 1, odpis, mps, Archiwum TZG.; 

W. Nawrocki, Wspomnienia osadników ziemi głogowskiej, t. 1, Głogów 1967, mps, s. 57-71;

Relacje i wspomnienia osadników rejonu gminy Kotla, wyd. drugie rozszerzone i uzupełnione, wybór i opracowanie J. Baraniecki, M. R. Górniak, Kotla-Lublin 2012, s. 189-192;

Z. Szkurłatowski, Głogów. Komunikacja, transport, łączność, mps, TZG.

Wiesław Maciuszczak [EZG 79, 2019 – Poczta w Głogowie w latach 1945-1991]

Źródło: "http://192.168.10.245/ezg/index.php/Poczta_w_G%C5%82ogowie_w_latach_1945-1991"

Kategoria: Historia po 1945 i współczesność

Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej