Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Karpiński Stanisław
Stanisław Karpiński (07.05.1917 Ostrów Mazowiecka-05.02.1998 Głogów) był uczestnikiem wojny obronnej 1939 r., działaczem społecznym i politycznym, posłem na Sejm PRL.
Urodził się i wychował w Ostrowi Maz. (ob. województwo mazowieckie). W lutym 1936 r. wstąpił do polskiej Marynarki Wojennej. W czasie kampanii wrześniowej służył na jednym z okrętów i uczestniczył w obronie Kępy Oksywskiej. Dostał się do niemieckiej niewoli i kolejne dwa lata spędził w obozie jenieckim. Następnie został przez Niemców wywieziony na roboty przymusowe do Grzęzna (ob. powiat Łobez). W tym okresie poznał swoją żonę Justynę. Jeszcze w niemieckiej niewoli urodził się ich najstarszy syn Janusz. Po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. przez kilka miesięcy przebywał w Szwecji, gdzie tamtejsze władze otoczyły opieką wojennych uchodźców.
Po wyzwoleniu S. Karpiński zamieszkał w rodzinnej Ostrowi Maz. 10.12.1945 r. wraz z rodziną przyjechał do podgłogowskiego Górkowa. Od razu rozpoczął działalność społeczną i polityczną. Od 10.09.1947 r. należał Polskiego Stronnictwa Ludowego, a od 1949 r. był członkiem nowopowstałego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (partia ze względu na rolniczy charakter powiatu, uzyskała tutaj spore wpływy). Z ramienia tego ugrupowania był radnym Wojewódzkich Rad Narodowych, kolejno w Zielonej Górze i Legnicy. 16.04.1961 r. został posłem na Sejm PRL III kadencji i urząd ten sprawował do 16.04.1965 r. – jako pierwszy w historii poseł na polski Sejm z terenu ziemi głogowskiej. Po przemianach ustrojowych S. Karpiński kontynuował działalność w ramach odrodzonego w 1990 r. Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Dużo większe znaczenie w życiorysie S. Karpińskiego miało zaangażowanie zawodowe i społeczne. Początkowo organizował Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” w Nosocicach. W 1952 r. założył Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną „Pokój” w Górkowie i przez wiele lat był jej prezesem. Dał się poznać jako zwolennik modernizacji rolnictwa. W dodatku rolniczym do „Gazety Zielonogórskiej” pod nazwą „Nasza Wieś” stwierdził, z dużą świadomością realiów socjalistycznej gospodarki niedoboru, że „nasze rolnictwo w takim stanie jak jest obecnie mi się nie podoba, bo nie może nadążyć za potrzebami społeczeństwa, nie jest samowystarczalne”.
S. Karpiński był ojcem czworga dzieci – Janusza, Mariana, Elżbiety i Barbary (która zmarła w dzieciństwie). Pochowany został wraz z żoną Justyną na cmentarzu przy ulicy Legnickiej w Głogowie.
Źródła:
Legitymacja członkowska Stanisława Karpińskiego w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, Głogów, 1950;
Legitymacja nr 460 Posła na Sejm Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Warszawa, 1961.
Literatura:
J. Chutkowski, Głogów w XX wieku. Zarys monograficzny, Głogów, Towarzystwo Ziemi Głogowskiej, 2004;
Głogów. Zarys monografii miasta, red. K. Matwijowski, Wrocław – Głogów, Wydawnictwo DTSK Silesia, 1994;
J. Karpińska, Nie oddałam syna Niemcom [w:] Gdy byliśmy literą P. Wspomnienia wywiezionych na przymusowe roboty do III Rzeszy, wybór i opracowanie Z. Biłgorajska, W. Pietruczuk-Kurkiewiczowa, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1968.
Prasa:
„Spółdzielnia Produkcyjna” – organ Krajowej Rady Spółdzielczości Produkcyjnej 1958, nr 5, s. 2;
„Gazeta Zielonogórska” 1964, nr 268, s. 5.;
„Nasza Wieś” – dodatek do „Gazety Zielonogórskiej” 1985, nr 161, s. 5
(autor: H. Simińska).
Netografia:
https://www.psl.pl/historia/ – oficjalna strona Polskiego Stronnictwa Ludowego [odczyt 23.06.2019].
Michał Górawski [EZG 79, 2019 – Karpiński Stanisław]
