Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Müller Eduard
Ksiądz i teolog i katolicki. Od 1852 r. wikariusz misyjny, założyciel i opiekun katolickich gmin w i wokół Berlina („Apostoł Berlina”) oraz stowarzyszeń katolickich w Niemczech. E. Müller był długoletnim deputowanym z partii Centrum do Reichstagu.
Eduard Müller urodził się w Kwielicach 15 XI 1818, jako syn miejscowego sołtysa. W latach 1832-1839 był uczniem głogowskiego gimnazjum katolickiego. Śmierć matki i postępująca ślepota położyły się cieniem na jego wczesnej młodości. W wieku 20 lat nastąpiła jednak trwała poprawa jego wzroku, co wiązał z częstymi wizytami i żarliwymi modłami w sanktuarium w Grodowcu. Po zdaniu matury Müller studiował teologię na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1843 r. został wyświęcony na kapłana i odbył swoją prymicję w kościele rodzinnym w Kwielicach.
Posługę kapłańską rozpoczął ks. Müller w Lwówku Śląskim. Po roku objął wakujące miejsce nauczyciela religii w gimnazjum żagańskim. W 1852 r. skierowany został do Berlina gdzie powierzono mu stanowisko wikariusza misyjnego (Missionsvikar) na obszar Berlina i Brandenburgii. Przez, cztery dziesięciolecia prowadził działalność w stolicy Prus, w Brandenburgii i na Pomorzu. Wędrując zbierał rozproszonych wiernych, zakładał parafie i stowarzyszenia, wynajmował pomieszczenia do odprawiania nabożeństw, nauki i zgromadzeń wiernych. Zakupił parcele, organizował budowę kaplic, szkół i ochronek. W Berlinie założył szereg towarzystw katolickich, będąc równocześnie pierwszym prezesem założonego przez Adolfa Kolpinga związku czeladników (Kolpingwerk). W 1865 r. nadany mu został tytuł radcy duchownego, a w 1888 - prezesa generalnego wszystkich stowarzyszeń katolickich w Niemczech. Odgrywał aktywną rolę na różnych polach społeczno-politycznych: był wydawcą periodyków katolickich, współzałożycielem wydawnictwa „Germania”. Gazety „Märkische Volkszeitung”, jednym z inicjatorów założenia partii Centrum, a także przez dwadzieścia lat deputowanym do Reichstagu. W tym wszystkim znajdował jednak czas na to, aby corocznie odbyć pielgrzymkę do Grodowca.
W 1891 r. Müller powrócił na Śląsk i osiadł w domu sióstr szarytek w Nysie, gdzie zmarł 6 I 1895. Pochowany został na cmentarzu św. Jadwigi w Berlinie. W 1920 r. jego doczesne szczątki przeniesiono do wybudowanego dla uczczenia jego pamięci kościoła św. Edwarda, króla Anglii, w dzielnicy Neukölln. Imieniem ks. Müllera nazwano jeden z placów w Berlinie.
Według zgodnych relacji współczesnych Eduard Müller odznaczał się głęboką wiarą oraz całkowitym oddaniem bliźnim - robotnikom, osobom socjalnie upośledzonym. Sam żył w spartańskich warunkach, mieszkając przez długie lata w lichej mansardzie. Osoba Eduarda Müllera. „Apostoła Berlina”, uznawana jest za najważniejszą postać w podjętym w XIX w. dziele odbudowy katolicyzmu w Niemczech.
Literatura:
E. Kreusch, Eduard Müller der priesterliche Volksfreund. Ein Lebensbild, Berlin 1898;
E. Thrasolt, Eduard Müller der Berliner Missionsvikar, Berlin 1953.
Antoni Bok [EZG z. 31, 1995 – Müller Eduard] 2008
