Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Plenery plastyczne „Człowiek kształtuje i chroni środowisko”
Idea organizacji pleneru plastycznego zrodziła się podczas Ogólnopolskiego Sympozjum Towarzystw Regionalnych i Stowarzyszeń Kulturalnych działających w ośrodkach uprzemysłowionych, zorganizowanego przez Głogowskie Towarzystwo Kultury (GTK) na terenie budowy Huty Miedzi „Głogów” w dniach 27-28 III 1969 r. Dyskutowano głównie o potrzebie rozwoju form działalności kulturalnej w środowiskach wielkich aglomeracji przemysłowych i ochrony pejzażu. Efektem tych dyskusji było podjęcie przez środowisko głogowskich działaczy kultury starań o utworzenie ogólnopolskiego pleneru artystycznego.
Pierwszy plener zorganizowano w czerwcu 1976 r. Organizatorzy postawili sobie za cel zbliżenie środowiska twórców z problematyką przemysłu miedziowego. Mieszkańcom miasta chciano, oprócz efektów pracy twórczej, pokazać warsztat artysty oraz sposób powstawania dzieła. Potrzeba organizowania plenerów była związana z kwestią rozwoju kultury w rozwijającym się ośrodku przemysłowym, jakim stawał się Głogów. Plener był również odpowiedzią na potrzebę ochrony środowiska i zwrócenia uwagi na problem ekologii.
Organizatorami pierwszego pleneru byli: Głogowskie Towarzystwo Kultury, Muzeum Hutnictwa i Odlewnictwa Metali Kolorowych w Głogowie (obecne Muzeum Archeologiczno–Historyczne w Głogowie), Huta Miedzi „Głogów”, Związek Polskich Artystów Plastyków i Koło NOT przy Hucie Miedzi. W organizacji pleneru szczególnie zasłużył się Mieczysław Kaczkowski - archeolog (prowadzący od 1967 r. badania archeologiczne na terenie budowy Huty Miedzi „Głogów”), pierwszy dyrektor głogowskiego muzeum, a równocześnie prezes GTK (od 1977 r. - Towarzystwo Miłośników Głogowa). Uważał on, że działalność artystyczna plastyków powinna na stałe wpisać się w pejzaż miasta.
W organizowanie pleneru w latach następnych włączyły się głogowskie zakłady pracy, Urząd Miejski w Głogowie, Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Wolnej Sztuki (od 1993 r.) oraz głogowscy przedsiębiorcy. Od drugiego pleneru, który odbył się w czerwcu 1977 r. funkcjonowała nazwa Ogólnopolski Plener Plastyczny „Człowiek kształtuje i chroni środowisko”. Impreza trwała z reguły kilkanaście dni, a jej pokłosiem była wystawa w głogowskim muzeum. Pierwsze plenery odbywały się w Głogowie, następne również w ośrodkach wypoczynkowych nad Jeziorem Sławskim, zwłaszcza w Lubiatowie.
Trzon uczestników plenerów stanowili plastycy głogowscy – od lat 70. prężnie działające środowisko twórcze, m.in.: Krystyna Bogacz, Kinga Domańska, Halina Engel–Samorek, Jacek Krzysik, Małgorzata Maćkowiak, Andrzej Owczarek, Arkadiusz Paczyński, Krzysztof Piotrowski, Leszek Pliniewicz, Telemach Pilitsidis, Bogdan Samorek, Renata Skrzypczak, Zygmunt Stachura, Ewa Śliwa, Helena Zadrejko. Głogowscy plastycy, we współpracy ze Związkiem Polskich Artystów Plastyków, zapraszali artystów z różnych środowisk twórczych w kraju. Spotykali się tu twórcy reprezentujący różne szkoły, kierunki i tendencje w sztuce oraz kolejne ich pokolenia. Wielu z nich to znani dzisiaj artyści, profesorowie uczelni artystycznych, m.in.: Andrzej Basaj, Eugeniusz Get–Stankiewicz († 2011), Zbigniew Gorlak, Andrzej Klimczak–Dobrzaniecki, Paweł Lasik, Franciszek Maśluszczak, Lech Okołów, Krzysztof Skarbek. W późniejszych latach zapraszano również twórców z innych krajów Europy: Wielkiej Brytanii, Niemiec, Hiszpanii, Belgii, Szwecji, Danii, Grecji, Litwy, Ukrainy. W latach 90. plener funkcjonował z tytułem Międzynarodowy.
Przez cały okres trwania pleneru (1976-1998) nie zmieniła się jego idea, jednak w różny sposób inspirowała ona kolejnych artystów - zależnie od ich wrażliwości i spojrzenia na temat ekologii. Stąd wielka różnorodność stylistyk, technik, symboliki. Jednak wiodące przesłanie: chrońmy naturalne środowisko, aktualne było w większości prac.
W 21 plenerach udział wzięło ponad 200 malarzy, grafików i rzeźbiarzy. Prace plastyczne powstające w kolejnych edycjach plenerów gromadzone były w zbiorach głogowskiego muzeum (na ich bazie powstała galeria sztuki współczesnej, także w instytucjach miejskich, zakładach pracy, trafiały do prywatnych zbiorów. Plenery były ważnym wydarzeniem kulturalnym miasta, towarzyszyły im różne imprezy artystyczne: wystawy poplenerowe, happeningi, działania z dziećmi, warsztaty plastyczne.
Literatura:
Katalogi wystaw poplenerowych „Człowiek Kształtuje i Chroni Środowisko” w zbiorach Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie;
Katalog wystawy Polska sztuka współczesna ze zbiorów Muzeum
w Głogowie (jw.).
Roma Pilitsidis [EZG z. 71, 2011 - Plenery plastyczne „Człowiek kształtuje i chroni środowisko”]
