Z Glogopedia - Internetowa Encyklopedia Ziemi Głogowskiej
Reisky Franz Wenzel
Wojskowy w służbie monarchii Habsburgów, pułkownik, od 1738 r. Generalfeldwachtmeister; dowodził obroną Głogowa podczas oblężenia twierdzy przez wojska pruskie w 1741 roku.
Franz Wenzel Reisky Freiherr von Dubnitz urodził się 20 VIII 1687. Od 1702 r. pozostawał w służbie żołnierskiej monarchii Habsburgów na różnych, kolejnych stanowiskach. Służył przez dwa lata w przedstawicielstwie Cesarstwa w Carstwie Rosyjskim. W latach 1726-38 pułkownik i w końcu dowódca cesarsko-królewskiego pułku piechoty nr 20, którego szefem i właścicielem był w latach 1719-1744 Feldmarschallleutnant (stopień generalski, odpowiednik gen. dyw.) Johann Friedrich Graf von Diesbach. Od 1731 r. Reisky z cesarskim kontyngentem wojskowym uczestniczył w wojnach włoskich i na Sycylii. Był m.in. gubernatorem i komendantem twierdzy Syrakuzy. 16 IX 1634 Hiszpanie zamknęli wejście do portu i ograniczyli dostęp do miasta. Od 19 IV 1635 rozpoczęło się regularne oblężenie. 2 czerwca płk Reisky kapitulował na bardzo honorowych warunkach, , kiedy widmo głodu zajrzało do oczu. Miał podobną ilościowo do głogowskiej załogę – 1150 żołnierzy piechoty w 17 kompaniach i 250 huzarów, ale tylko 50 koni, ponad 100 dział, ale tylko 20 rannych kanonierów. 27 IV 1738 został edyktem cesarskim mianowany na pierwszy stopień generalski, Generalfeldwachtmeister (GFWM). Po powrocie do monarchii przebywał w swoich włościach. Od 20 XII 1740 Reisky był prawą ręką komendanta Franza Wenzela von Wallisa, austriackiego komendanta twierdzy głogowskiej. Był faktycznym dowódcą i organizatorem obrony twierdzy w trakcie oblężenia przez wojska pruskie. W nocy z 8 na 9 marca 1741 r., w trakcie szturmu pruskich grenadierów organizował obronę w pobliżu wejścia do zamku, skupiając wokół siebie zdezorientowanych żołnierzy. Starał się uniemożliwić cieślom zrąbanie bramy i kraty wejściowej. W bezpośrednim starciu otrzymał dwie rany postrzałowe oraz pchnięcie bagnetem. Został wzięty do niewoli. Leczony był w głogowskich szpitalach, gdzie pilnie sprowadzono do niego nawet polskiego królewskiego chirurga z Drezna. Zmarł otoczony powszechnym szacunkiem 3 VIII 1741. W kościele Bożego Ciała dotrwała naszych czasów marmurowa tablica nagrobna. F.W. Reisky był od 4 IX 1729 żonaty z czeską hrabiną Marią Aloysią Lazansky z Bukovego. 18 III 1733 w Syrakuzach urodziła się córka Teresa.
Literatura:
C. Grünhagen, Schlesien unter Friedrich dem Grossen, Breslau 1890;
E. Kretschmer, Die Glogauer Jesuitenkirche, „Neuer Glogauer Anzeiger” 2003, Nr 6;
P. Lewicki, Gdzie są mumie? – cd., „Odkrywca” 2006, nr 4(87), s.18;
W. Maciuszczak, Twierdza Głogów. Garnizon i ludzie, 1630-2009, Głogów 2009;
A. Schmidt-Brentano, Kaiserliche und k.k. Generale (1618-1815), Österreichisches Staatsarchiv 2006;
J. Słoninka, Historia c.k. 20. pułku piechoty, Kraków 1880.
Wiesław Maciuszczak [EZG z. 70, 2009 – Reisky Franz Wenzel]
