Dziś kolejny odcinek  głogowskiej podróży w czasie.
Wakacje i powodzie. I w tym roku żołnierze głogowscy pracowali w walce z żywiołem w Kotlinie Kłodzkiej. W PRL świętem państwowym był dzień 22 lipca, z tej okazji wielokrotnie dokonywano uroczystego oddawania  obiektów publicznych, szkól, centrów handlowych, zakładów pracy in. W Głogowie było to również przez wiele lat święto 5 Pomorskiej Brygady Artylerii Armat.
Prowadzi Wiesław Maciuszczak [ wieslawmaciuszczak@interia.pl ] W lipcu przed laty wydarzyło się...


1447, 21.07. -"Arma civitatis" -dokładnie datowany spis broni ochronnej w arsenale miejskim -53 hełmy w tym 38 łebek i 15 kapalinów, 24 osłony tułowia, rękawice, naramienniki, nałokcie. Było również 18 tarcz (schilde). Nie spisano broni zaczepnej.

"Arma civitatis" to spisy uzbrojenia miasta - nie zachowane w oryginale wykazy z połowy XV w. dotyczą części książęcej miasta. Należy więc podejrzewać, ze broni było co najmniej dwukrotnie więcej. Pierwsza niewielka notatka nosi datę 16.10.1411. Zapisy z 1447 roku zawierają wykaz dział. Miało ich być 20 - 5 taraśnic (tarresbochse), 8 hufnic (hawffenitcze), 4 wielkie puszki, 2 puszki nieokreślonej wielkości i 1 puszkę żelazną małą. Większość z nich, bo 18 stała w obronie bramy Polskiej. Po jednej taraśnicy ustawiono przy furcie Bożego Ciała i basteji Wighaus (Werbenicz weighawse).

- Od poł. XIV w. obrona miasta została przejęta przez radę miejską, która powołuje pospolite ruszenie mieszczan albo zatrudnia najemnych żołnierzy. W mieście powstaje jak widzimy arsenał. Obronę poszczególnych odcinków murów obejmują cechy zawodowe. Np. Rzeźnicy pilnowali Bramy Szpitalnej, piekarze Bramy Polskiej, szewcy i garbarze Furty Młyńskiej, kowale stali przy Wighausie (Wyghuse), "gdzie mieszka Hirte", krawcy "na ulicy" Bożego Ciała, tkacze wełniani "przy zakonnicach" (klaryskach), kramarze i kuśnierze przy dworze biskupim.

System obronny składał się w XV w już z dwóch pasów murów obronnych, w układzie bastejowym, liczne półkoliste basteje były stanowiskami dla broni palnej.

1635, 1.07. -Wg postanowień pokoju separacyjnego zawartego tego dnia między cesarzem a Saksonią i Brandenburgią, garnizon saski w lipcu opuszcza twierdzę, przekazując ją cesarskim.

1749, od 31.7. -oddział 37 pułku piechoty stacjonującego w Głogowie pod dowództwem majora Moritza von Wobersnow, uczestniczy w pracach budowlanych związanych z przekopaniem i odnowieniem kanału odrzańskiego. Regulacja Odry [Oderregulierung] trwa od 1741 roku. W ciągu kilkudziesięciu lat wytężonych prac umocniono brzegi, wykonano wiele przekopów i zbudowano tamy poprzeczne. W efekcie skrócono rzekę o około 160 kilometrów. Regulację Odry a właściwie wykop nowego koryta, w okolicach Głogowa wykonano w latach 1741 _ 1743. Nadzór nad pracami miał sprawować wojskowy inżynier, Mateusz von Schubarth. Ale prace jaki widać prowadzono i w latach nastepnych.

1814, 23.07. -wchodzi do Głogowa polski 1 pułk szwoleżerów jako forpoczta idącego z Francji korpusu Krasińskiego. Nazajutrz, 24 lipca maszeruje przez miasto wracający nad Wisłę korpus gen. Krasińskiego - (6072 ludzi i 4268 koni). Ludność Głogowa przyjęła Polaków dość życzliwie. Słyszano ponoć nawet wiwaty, a w wieżach kościelnych biły dzwony. Jednak doszło też do pewnej nieprzyjemnej sytuacji. Została ona szczegółowo opisana we fragmencie raportu, pisanego przez Krasińskiego 12 sierpnia 1814 r. we Wschowie do Wielkiego Księcia Konstantego: "...Nie chcę pominąć zdania raportu Waszej Ces. Ks. Mości względem śmiesznego postępowania komendanta pruskiego Głogowy, który w wilię mojego przybycia zebrał władze miejskie i rozkazał, żeby pierwszym znakiem wszyscy mieszkańcy wyszli ze swych domów, uzbrojeni czem kto może. Garnizonowi rozdano ładunki, armaty nabito i zapalono lonty. Ponoć nie był to odosobniony przypadek, podejścia do wojsk polskich na terenie państwa pruskiego, po kapitulacji Napoleona...".

1885, 6.07. wprowadzono się do nowej komendantury przy ul. Długiej 1 (Langestrasse 1). Na parterze były biura, a na 1 piętrze apartamenty komendanta twierdzy.


Królewska Komendantura, ul Długa 1 (Langestrasse 1).

1870, 16.07. --mobilizacja do wojny z Francją. Oddziały artylerii udały się częściowo pieszo, częściowo koleją do Żagania, Szprotawy, Poznania, Grodziska i Torunia. Od 25 lipca do 1 sierpnia kolej uruchomiła tylko przewozy pociągów wojskowych. Do transportu V Korpusu Armii zapotrzebowano ponad 100 zestawów wagonów. Obok głogowskiej 9 Dywizji, transportowano również oddziały Dywizji 10, poznańskiej. Trasa przejazdu wiodła przez Zgorzelec, Drezno i Lipsk do Landau.

1903, 15.07. -w trakcie wielkiej powodzi wyróżnił się pod Biechowem 3 batalion kierowany przez oberleutnenanta Heegewaldta. Otrzymał on za to Order Korony IV kl.

1914, 28.07. -5 dolnośląski batalion saperów wrócił w trybie alarmowym z obozu ćwiczeń "Warta", (Warthelager) w Biedrusku pod Poznaniem. Rozpoczyna się mobilizacja wojenna. Opuszczaja garnizon jej wielkie jednostki - bataliony 58 pułku piechoty i 41 pułku artylerii polowej. Dowódcą 6 pułku Landwehry zostaje oberstleutnant Freiherr von Dalwigk zu Lichtenfels, dotychczasowy komendant głogowskiej Szkoły Wojennej (Kriegschule). Następuje rozśrodkowanie komórek mobilizacyjnych. Dotychczas skadrowany oddział artylerii ciężkiej 41 pułku formowany jest w Żukowicach. Artyleryjska kolumna amunicyjna stała w Grębocicach. 12 pojazdów z granatami do dział polowych (F.K. Munition) i 6 z amunicja do haubic (F.H. Munition).


Ośrodek poligonowy w Biedrusku k/Poznania.


1922,21.7. -Ustawa o powołaniu Prowincji Marchii Granicznej Poznańskie-Prusy Zachodnie (Provinz Grenzmark Posen-Westpreussen) ze stolicą w Pile. W skład prowincji wchodzi 9 powiatów w tym wschowski. Ten nienaturalny geograficznie twór utrudniał życie swoim mieszkańcom. Ze Wschowy do Piły jechało się pociągiem 9 godzin. Dlatego też niektóre sprawy można było załatwiać w Głogowie. Np. Sąd we Wschowie należał do okręgu Sądu głogowskiego. Również dotyczyło to Urzędu Pracy (Arbeitsamt). Organy administracji wojskowej w swoich strukturach też podlegały placówkom głogowskim.

Od 1 października 1938 r. Marchię podzielono między sąsiednie prowincje. Do Śląska trafiła Wschowa oraz południowa część powiatu babimojskiego.

1945, lipiec -przybywa do miasta w celu utworzenia Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (PUBP), z grupą operacyjną, absolwent Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, członek PPR, Kazimierz Szczepaniak. W PUBP w lipcu 1945 zatrudnionych było 23 pracowników, w 1946 r. - 53, w 1947r. - 42. Siedziba przy ul. Słowiańskiej.

1950, 1.07. -Głogów wraz z powiatem znalazł się w nowo utworzonym województwie zielonogórskim.

1960, l4.07. - Oddano do użytku Szkołę Podstawową nr 3 w Głogowie. Była to pierwsza tzw. Szkoła Tysiąclecia (Tysiąclatka) w województwie zielonogórskim. Szkoły te budowano w ramach hasła "1000 szkół na 1000-lecie". Oddanie szkoły im. 2 Armii Wojska Polskiego, daru Śląskiego Okręgu Wojskowego, młodzieży i nauczycielom, odbyło się z udziałem przedstawiciela MON, gen. dyw. Zygmunta Duszyńskiego i dowódcy ŚOW, gen. Czesława Waryszaka. Według Rocznika Ziem Zachodnich (Na ziemi ojców, 1962) znalazło się w niej 10 izb lekcyjnych, a budynek dla nauczycieli mieścił 34 izby mieszkalne. Szkoła została zlikwidowana w roku 1988 (w budynku rozpoczęło działalność II LO). Wieloletnim dyrektorem był znany głogowski działacz i polityk, senator Rzeczpospolitej Eugeniusz Patyk. W Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Głogowie znajduje się sztandar szkoły i popiersie generała broni Karola Świerczewskiego "Waltera", dowódcy II AWP.


Uroczystości oddania do użytku Szkoły Podstawowej nr 3 im. II Armii wojska Polskiego.

1971, 20.07. -uroczyście, z udziałem najwyższych władz państwowych (I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka i premiera Piotra Jaroszewicza) oddano do użytku hutę Miedzi "Głogów" (pierwszy etap o zdolności 40 tys. ton miedzi elektrolitycznej rocznie).

1976, 22.07. -oddano do użytku filię legnickich Zakładów Przemysłu Dziewiarskiego "Milana". Zgodnie z ówczesnymi komunikatami miało tu się znaleźć miejsca pracy dla żon głogowskich górników i hutników. Akt erekcyjny pod budowę Zakładu wmurowano trzy lata wcześniej - 3.09.1973r. Utworzono zawodową szkołę włókienniczą.

1997, lipiec -powódź tysiąclecia przybywa na ziemię głogowską. Stan Odry w Głogowie znacznie przekroczył pomiarowy stan alarmowy, kiedy woda zaczyna opuszczać koryto. Tu wynosił on 450 cm, czyli 4,5 metra. 16 lipca pierwsza kulminacyjna fala w Głogowie osiągnęła 717 cm. Zatopione zostały: część Ostrowa Tumskiego, osiedla Krzepów, Nosocice oraz część zachodnich terenów miasta. Kolejna fala niosąca olbrzymie masy wody, nadeszła 27 lipca i osiągnęła 667 cm. Dzięki olbrzymiemu zaangażowaniu mieszkańców, instytucji nie dopuszczono do większych strat. W ówczesnym województwie zielonogórskim w walce z powodzią uczestniczyło 1753 żołnierzy, 1459 policjantów, 1855 strażaków PSP i OSP, 1941 ludzi z OC. Wiodącą rolę w walce z powodzią odgrywał 6 głogowski pułk drogowo-mostowy. Zagrożony zalaniem został także fort za Odrą (Lunette am Schloss See), który był użytkowany jako magazyn środków saperskich. 13 lipca dowódca pułku płk Andrzej Piękny rozkazał w związku z bezpośrednią groźba zatopienia obiektu oraz ewakuacją całego mienia, zdjąć warte z obiektu. Tym samym kończy się wojskowe przeznaczenie dobrze zachowanego zabytku sztuki fortyfikacyjnej z XIXw.


Ewakuowany z zagrożonego zatopieniem poligonu w Widziszowie i Serbach sprzęt lokowano na poligonie górkowskim.



Wykonanie: ŁUKASZ JEDYNAK FOTOGRAFIKA