1324 - przed 12.10. -wojna książąt głogowskich z Pomorzem.
1331, od 1.10. -w Głogowie odbywa się zjazd książąt: ścinawskiego, legnickiego i oleśnickiego z Janem Luksemburskim, który uroczyście przejmuje
księstwo głogowskie we władanie Czech. Nadanie licznych przywilejów mieszczanom głogowskim.
1491, 2.10. -stany głogowskie złożyły przysięgę hołdowniczą królowi Czech, Władysławowi Jagiellończykowi.
1493, październik -następuje kulminacja sporu mieszczan głogowskich z namiestnikiem Jana Olbrachta Janem Karnkowskim. Nazywany był przez
społeczność niemiecką Polakiem. Swoje rządy rozpoczął od wprowadzenia kolejnych podatków. Na skutek odrzucenia zarządzeń polecił wtrącić do zamkowej
wieży burmistrza Marcina Arnolda i ławnika Mikołaja Linka. W trakcie narastania oporu mieszczan aresztował znamienitych rajców, których uznał za
podżegaczy. 9 października skazał na śmierć Mikołaja Agricolę. Wyrok został wykonany - Agricola zginął z ręki kata. Jednak to był dopiero początek
konfrontacji siły władzy państwowej z samorządnością. Wczesnym rankiem 16 października Starosta Karnkowski rozkazał w imieniu króla Polski w ciągu
dnia ściąć wszystkich uwięzionych. Mediacjom w konflikcie oddał się Ernest von Tschammer, szlachcic i posiadacz ziemski, przyjaciel namiestnika.
Więźniowie zostali przygotowani na śmierć, opatrzeni św. Sakramentami. Przygotowano wszystko do wykonania wyroku. Mediator udał się na ratusz i
uzyskał od starosty, przesunięcie wyroku o jeden dzień. Należy podejrzewać, że jego bezkompromisowe zachowanie wynikało nie tylko z żołnierskiego
charakteru a przede wszystkim gry prowadzonej przeciw mieszczanom. Bowiem po jego stronie opowiedziała się lokalna arystokracja. Karnkowski dał się
uprosić. Obiecał ułaskawić więźniów pod warunkiem ich upokorzenia. Miasto na klęczkach miało prosić o łaskę. Jak pisał J. Blaschke - "Więźniów
sprowadzono na ratusz, stąd szli oni w nędznym ubraniu, z gołą głową, i boso, w towarzystwie swoich ziomków w podobnej postawie, parami przed zamek.
Przybywszy na most zamkowy, pochód zatrzymał się, i gdy Polak i Tschammer z wielką świtą pojawili się, wtedy radni miejscy zdjęli nakrycia głów i
obuwie. Więźniowie padli na ziemię z rozkrzyżowanymi ramionami, wszyscy inni rzucili się staroście do stóp i wołali: - Łaski-Łaski".
Mediator, Ernest von Tschammer wygłosił ostre przemówienie, oskarżające mieszczan o samowolę i rebelianctwo. Podkreślał moc łaski królewskiej i
chęć zapomnienia o nieposłuszeństwie poddanych. Wymagał uznania tych doświadczeń jako ostrzeżenia.
Z uwięzionych uwolniono wszystkich z wyjątkiem Piotra z Głogowa i burmistrza Arnolda. Z nieznanych dotychczas przyczyn Piotr został odprowadzony
do więzienia i otrzymał kilka dni później wolność za specjalną pokutą. 31 października 1493 z więzienia do ratusza i stamtąd aż do mostu zamkowego
szedł na kolanach. Przed zamkową bramą miał ukorzyć się przed starostą, który po raz kolejny wykazał łaskę pokazując swoją moc. Z ułaskawienia
wyłączony Martin Arnold. Nie prosił o zmiłowanie i 8 grudnia został ścięty na dziedzińcu zamkowym.
Procesja rajców przed starosta Janem Karnkowskim.
1532, 23.10. -urodził się w Kożuchowie Joachim Cureus, lekarz i kronikarz głogowski (zm. 21.01.1573),
wpływowy syndyk miejski w Głogowie (1559.-1564). Autor dzieła "Gentis Silasiae Annales" w której użył po raz pierwszy nazwy Dolny i Górny Śląsk.
1549, 2.10. -w trakcie obrad sejmiku księstwa powstaje nowy rejestr "potrzeby wojennej". Wynika z niego, że
księstwo miało wystawić 466 koni, w tym weichbild głogowski 118.
1575, 3.10. -zapisana została w kronikach bójka sukiennika z krawcem, zakończona śmiercią tego drugiego.
1616, 02.10. -urodził się wielki poeta Andreas Gryphius, późniejszy syndyk głogowski. Czterdzieści cztery lata później, 10.10.1660.
zostaje w mieście wystawiona jego sztuka pod tytułem "Głóg".
Andreas Gryphius.
Jedna z kart tytułowych dzieł A. Gryphiusa.
1628, 29.10. -o godzinie 3 nad ranem, wykorzystując fakt, że przy bramach służbę mieli katolicy, do miasta wchodzi pułk dragonów księcia
opawskiego Karla Euzebiusza von Liechtensteina. Sprowadził go starosta Jerzy Oppersdorf celem rozprawienia się z innowiercami. Pułk liczył 3000
ludzi. Kwaterowano (traktowano to jako szykanę) ich u tych mieszczan, którzy nie deklarowali wyznania katolickiego. Wieczorem, ok. godz. 17.00
3 duchownych ewangelickich zostało aresztowanych. Cały pułk w mieście przebywał do 2 listopada, potem kompanie wyszły w teren, rekatolizować
pozostałe miejscowości księstwa.
- "Jest dowiedzionym i powszechnie znanym jako to regiment Lichtensteina wsie i miasta pustoszy, a wielu uczciwych ludzi swoje dobre imię, a po
części także życie postradało, dzieci ich na żebry iść musiały". [wyciąg źródłowy przedrukowany w: Historia Polkowic, s. 25]
- "Najhaniebniej postępowano w Głogowie, gdzie bezbronnych zmuszano do wyrzeczenia się wiary, zadawano kary cielesne, odbierano sen aż do
zwątpienia, matkom niemowlęta wyrywano i przed ich oczyma męczono i popełniano rzeczy jeszcze gorsze". [wspomnienia. ewangelika]
Dragoni siłą nawracający na wiarę.
1678, 7.10. -w piątek ok. godz. 22,30 wybuchł wielki pożar, który zniszczył po raz kolejny ratusz i dużą cześć
miasta. Z ratusza zostały tylko boczne mury, zawaliła się wieża.
Pożar zapisany został w księdze Chrztów Kolegiaty na Ostrowie Tumskim pod datą 7 października. Przez wiele lat na wspomnienie tego nieszczęścia ognia
odprawiane było tego dnia tzw. nabożeństwo pożarowe w kościele farnym p.w. Św. Mikołaja.
1745, 30.10. -przez miasto wracają do Berlina zwycięzcy spod Dobromierza k. Kamiennej Góry (Hohenfriedeberg) i innych bitew II wojny śląskiej.
W twierdzy pozostaje pokojowy garnizon. W kolegium jezuitów oraz w klasztorach franciszkanów i dominikanów przebywają setki jeńców austriackich i
saskich.
1771, 8. 10. -od 1764 r. trwa budowa kościoła ewangelickiego, który otrzyma później imię "Łódź Chrystusowa".
Dzięki dofinansowaniu dworu królewskiego realizacja powoli zmierza do końca. W dniu dzisiejszym zdarzyło się nieszczęście. W trakcie prac
budowlanych w kościele. zawaliło się sklepienie. Zginęło 2 murarzy i pomocnik.
|
|
1806, 31 10. -do miasta przybywa generał lejtnant Franz Joachim von Reinhardt. 24.10.1806 został mianowany
wicegubernatorem twierdzy (Vizegouverneur von Glogau). Syn wysokiego urzędnika królewskiego. W wojsku od 1758 r. w 2. pułku piechoty. Uczestniczył w bitwach wojny
siedmioletniej. Był min. dowódcą pułku piechoty w Kętrzynie w Prusach Wschodnich. Za wcześniejsze zachowanie w polu otrzymał w dn. 8.06.1789 r.
Oplm. Stary i chory, jak piszą świadkowie epoki, jesienią 1806 emerytowany. Stopnie generalskie: od 1.01.1795 r. - Generał major, od 1802 r. -
Generał lejtnant.
W obliczu zagrożenia austriackiego zostaje mianowany urzędującym wicegubernatorem twierdzy. Ma stanowić wzmocnienie dla sztabu twierdzy, którym
dowodzi dotychczasowy komendant twierdzy generał major Otto Sigismund von der Marwitz, (ur. 1746 _ zm. 1819). Posiadający tytuł gubernatora Głogowa
(Gouverneur von Glogau) od 12.12.1794 r. Generał kawalerii, książę Eugen von Württemberg, jest nim tylko tytularnie. Twierdza nie posiadała etatu
gubernatora.
1808. 23.10. -generał lejtnant Franz Joachim von Reinhardt i generał major Otto Sigismund von der Marwitz stanęli przed sądem wojennym za poddanie
Głogowa. Zostali skazani w procesie karnym na karę twierdzy. Gen. von Reinhardt zmarł 7.08.1809 r. w twierdzy kłodzkiej.
1825, 30.10. -Po ponad rocznym wakacie zostaje obsadzone stanowisko dowódcy 9 Dywizji mającej siedzibę w głogowskiej twierdzy. Dowódcą zostaje
generał leutnant [patent otrzyma dopiero w 1932 r. z datą 1.4.1824 r.] Karl Wilhelm Georg von Grolmann (30.07.1777-1.06.1843) pruski generał
piechoty, syn członka Rady Państwa, Heinricha Dietricha von Grolmana. Od 14 roku życia w wojsku. Błyskotliwy oficer liniowy i sztabowy. W 1807 r.
za postawę na polu bitwy otrzymuje najwyższe odznaczenie bojowe Order Pour le Merite. Daje się poznać jako nowocześnie myślący, chcący przełamać
dotychczasowe przestarzałe schematy, oficer. Trafia do Wojskowej Komisji Reorganizacyjnej Armii. Styka się w niej m.in. z Clausewitzem i von
Boyenem, a pracuje w otoczeniu Scharnchorsta, Steina i Wardenberga. Wraz z nimi, nie mogąc zaakceptować pronapoleońskiej polityki króla Fryderyka
Wilhelma III składa dymisję. Uczestniczy w wojnie przeciw Napoleonowi w Austrii, a później po stronie hiszpańskiej. Wraz z odrodzeniem Prus wraca
do armii. Odbywa w niej kampanię 1813/14 r. Bierze udział w bitwach min. na Śląsku pod Chojnowem. Zdobywa Żelazny Krzyż II i I kl. W Bitwie Narodów
pod Lipskiem zasłużył na Liście Dębowe do Pour le Merite. W 1816 r. przedstawił najważniejszym osobom w Prusach memoriał o sposobie obrony
państwa. W związku z likwidacją umocnień wrocławskich szczególną role przewidział dla Głogowa "...jeżeli tylko zostanie wzmocniony, w szególności
jeśli otrzyma dobry przyczółek". Kto wie czy to właśnie nie tezy Grolmana do początku XX w. utrzymały forteczne kajdany rozwoju naszego miasta.
Ale uczeń i współpracownik wielkich reformatorów Gneisenau,a i Scharnhorsta. długo się nie utrzymał w Berlinie. Popadł w niełaskę. Na skutek
intryg, jak wielu innych reformatorów odchodzi z armii. Po dymisji osiadł w swoich dobrach w okolicach Cottbus. Dzięki zaangażowaniu Luizy
Hohenzollern, żony ks. Antoniego Radziwiłła, królewskiego namiestnika w Wielkim Księstwie Poznańskim, otrzymuje propozycję służby w Głogowie.
I w dniu dzisiejszym Król listownie poinformował go o awansie na stopień generała porucznika i powierzeniu stanowiska dowódcy 9 Dywizji.
Według jednego z przebywających tam generałów, Głogów w tym okresie to była "zapadła dziura i pipidówka". Ale też w tym czasie twierdza stała się
miejscem spotkania niepospolitych i wielkich umysłów. Poprzednikiem Grolmana na stanowisku 1 komendanta miasta był inny "zesłaniec" - kolejny
intelektualista w mundurze, generał Valentini. A dowódcą brygady piechoty był w tym czasie Fryderyk von Clausewitz, brat Karla. W pewnym momencie
atrakcją staje się również, osadzony w twierdzy, polski generał Umiński.
Do Głogowa przeniósł się więc gen. Grolman z rodziną i rozpoczął życie garnizonowe. Tu na świat przychodzą jego kolejne dzieci, synowie Adolf i
Wilhelm (zostanie podobnie jak ojciec, generałem) i bliźnięta Julie i Julius.
Od 5.10.1828 łączy obowiązki z funkcją 1 komendanta twierdzy. O uznaniu Dworu za działania w garnizonie może świadczyć fakt przyznania Orderu
Czerwonego Orła I klasy z Liśćmi Dębu.
W 1831 r. został odkomenderowany do Armii Obserwacyjnej feldmarszałka Gneisenau_a w Poznaniu, a później został dowódcą V Korpusu Armijnego. Wraz z
Nadprezydentem Flotwellem uchodził w Poznaniu za polakożercę i sprzyjał germanizacji Księstwa Poznańskiego. Zmarł i został pochowany w Poznaniu.
Karl Wilhelm von Grolmann.
1846, 1.10. -na trasę Głogów _ Niegosławice _ Żagań wyruszył pierwszy próbny pociąg.
1893, 1.10. -utworzony został IV Batalion piechoty w 58 pułku piechoty. Kwateruje w koszarach
przy Bramie Pruskiej po III Batalionie, który w tym czasie odszedł do Wschowy. 31 marca 1897 r wycofano się w armii z nowej struktury pułku piechoty. IV batalion rozformowano.
1894, 1.10. -została oddana do użytku stacja kolejowa w Głogówku. Przyśpieszeniu, w związku z tym ułatwieniem
transportowym, ulega rozwój podmiejskiego letniska.
1934, od 1 października -w ramach militaryzacji Niemiec w głogowskim garnizonie formowane są kolejne jednostki wojskowe. Dziś otrzymują rozkaz
dzienny powołujący do życia:
- pułk piechoty "Głogów" (Infanterie-Regiment Glogau). Powstaje na bazie stacjonującego w koszarach Alsen (m.in. obecny gmach Starostwa przy ul.
Sikorskiego) batalionu piechoty 8 pułku z Frankfurtu nad Odrą, po dołączeniu do niego części 12 pp z Halberstadt pp Glogau. Część wojska była
skoszarowana w barakach, bo w Alsenkaserne brakowało miejsca, brakowało również mieszkań dla kadry oficerskiej i jej rodzin.
Pierwszym dowódcą został ppłk Ottenbacher.
- - pułk artylerii "Głogów" (Artillerie-Regiment Glogau). Powstał z części 3 pułku artylerii z Frankfurtu n O. i 4 pułku artylerii z
Halbersztadt. Stacjonujący na Ostrowie Tumskim I oddział posiadał trzy baterie artylerii lekkiej. Pierwszy dowódca mjr Seler. 1 oddział
artylerii lekkiej - koszary na Wyspie Kolegiackiej (Domkaserne)
- batalion saperów "Głogów" (pionier-bataillon Glogau). Utworzony z 3 kompanii kostrzyńskiego batalionu saperów, stał się kontynuatorem
tradycji głogowskich saperów specjalizując się w technikach przepraw. 2 kompanie zmotoryzowane skoszarowane zostały w kazamatach fortu Gwiazda, a
2 kompanie z taborem konnym w koszarach Beselera. Pierwszy dowódca ppłk Runie.
Trwa rozbudowa bazy garnizonu. Rozpoczyna się budowa nowych koszar wg wzoru z 1934 r. - będą nosić nazwę koszar Hindenburga, Luttich i Beselera.
(te ostatnie obok nowych obiektów otrzymają stary budynek Szkoły Wojennej).
1935, 12.10. -w pobliżu Zamku, na placu Flemminga, odsłonięty został pomnik 47 pułku piechoty (Infanterie-Regiment
König Ludwig III von Bayern (2. Niederschlesisches) Nr.47). Jednostka nigdy nie stacjonowała w twierdzy. Posiadała garnizony w południowej
Wielkopolsce. Natomiast jej tradycje dziedziczyła od 1921 r. głogowska 5 kompania II batalionu 8 pp, a później (od 1935 r.) II batalion 54 pp
Wehrmachtu.
Pomnik 47 pp na placu Flemminga.
1945, 6.10. -aresztowany został przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa na skutek donosu, pierwszy burmistrz miasta Eugeniusz Hoinka. Później
uwolniony i zrehabilitowany. Kolejnym burmistrzem, od 18 października zostaje Władysław Fryszczyn.
1945, 18.10. -kolejnym burmistrzem, po aresztowaniu E. Hoinki zostaje Władysław Fryszczyn.
1946, październik -w rok po wojnie, niezidentyfikowana grupa Niemców ostrzelała z broni automatycznej posterunek MO w Głogowie (w centrum miasta _
ul. Królewska - Jedności Robotniczej.)
1947, 22.10. -odjechał ostatni transport Niemców.
1956, 25.10. -odbyło się burzliwe, otwarte zebranie pułkowej Podstawowej Organizacji Partyjnej PZPR w największej głogowskiej jednostce wojskowej
(JW. 5575) - 112 pułku artylerii ciężkiej. Głogowscy oficerowie i żołnierze opowiedzieli się za procesem demokratyzacji życia w kraju, poparli
działania patriotycznej części społeczeństwa. Napisali w rezolucji: "jesteśmy związani na śmierć i życie z narodem, któremu złożyliśmy przysięgę".
Wśród opublikowanych rezolucji organizacji partyjnych jednostek i instytucji wojskowych tylko głogowska odniosła się również do sytuacji
międzynarodowej: "wyrażamy całkowite poparcie dla narodu węgierskiego, który pod przewodem KC WPP (Węgierskiej Partii Pracy) przeprowadza
demokratyzację w swoim kraju". Na koniec zadeklarowano: "Zapewniamy Kierownictwo naszej Partii, że my żołnierze JW 5575, zawsze będziemy wiernie
służyć narodowi i partii i poprzemy wszystkie jej poczynania w realizacji wytycznych VIII Plenum Komitetu Centralnego PZPR przez wytężoną pracę
nad podnoszeniem gotowości bojowej naszej jednostki".
(Wojsko wobec polskiego października '56, rezolucje, uchwały, listy, Wybór, wstęp i opr. E. J. Nalepa, Warszawa 2002)
1969, październik -wyznaczono miejsce pod głębienie pierwszego szybu R-1. "Zakłady Górnicze Rudna w budowie".
1996, 16.10. -Biskup polowy Wojska Polskiego eryguje parafię wojskową w Głogowie p.w. św. Jana Bosko - odpust 31 stycznia.
Pierwszym proboszczem został ks. por. Sławomir Pięt.
|
